Esta madrugada comeza o horario de verán na Unión Europea: que implica isto?

Os reloxos atrasaranse unha hora esta fin de semana. (Foto: Stephanie Frey)
A madrugada deste sábado ao domingo, 31 de marzo, os reloxos cambian a hora.

A madrugada deste sábado ao domingo, 31 de marzo, os reloxos cambian a hora e ás 2.00 serán as 3.00, co que dará comezo o horario de verán, que se estenderá até a última fin de semana de outubro, cando o reloxo volva ao horario de inverno.

Desta maneira, cúmprese coa Directiva Europea 2000/84/CE que se aplica en todos os Estados da Unión Europea (UE) e que, polo momento, vai seguir aplicando xa que, aínda que a posibilidade de acabar con estes cambios de hora estacionais foi un asunto de debate en anteriores lexislaturas, polo momento non está previsto na axenda.

O último informe respecto ao cambio de hora foi elaborado pola Comisión de Industria, Investigación e Enerxía do Parlamento Europeo en 2018, como lembra o Instituto para a Diversificación e Aforro da Enerxía (IDAE). Neste sentido, o IDAE precisa que, segundo este documento, os cambios estacionais de hora poden producir aforros, pero estes son "marxinais" e "non hai certeza de que os beneficios se obteñan en todos os estados membros".

Ademais, de acordo con este informe, aínda que si pode haber aforros de enerxía no que atinxe á iluminación, "non é tan evidente que ocorra o mesmo coa calefacción, que podería mesmo aumentar o seu consumo". En calquera caso, IDAE apunta que os resultados son "difíciles" de interpretar ao estar "influenciados" por factores externos tales como a meteoroloxía ou o comportamento dos usuarios.

No que respecta ao Estado español, o instituto indicou que o último informe data de 2015 e "en ningún caso analizouse o impacto de hora nun contexto como o actual", en alusión ás novas esixencias de eficiencia enerxética en iluminación, sistemas de climatización e edificios así como á introdución de novos comportamentos como o autoconsumo ou o teletraballo, que "alteran significativamente as análises que orixinalmente se utilizaban para calcular estes datos". "Os estudos de cambio horario requiren dunha análise prolongada no tempo para avaliar situacións estacionarias", sinalou o IDAE.

Por iso, considera que existen "mecanismos máis relevantes" que o cambio de hora para lograr aforros enerxéticos, como substituír as luces e aparellos por alternativas máis eficientes, asegurarse de que a potencia e a tarifa eléctrica contratada sexa a máis adecuada en función das necesidades e seguir pautas de aforro en casa e no traballo.

A Comisión Europea considera que o consumo de enerxía non é o único aspecto positivo, senón que tamén subliña outros impactos sobre sectores como o transporte, as comunicacións, a seguridade viaria, as condicións de traballo, os modos de vida, a saúde, o turismo ou o lecer.

O cambio de hora en Europa remóntase á década dos 70, coa primeira crise do petróleo, cando algúns países decidiron adiantar o reloxo para aproveitar mellor a luz natural do sol e consumir menos electricidade en iluminación.

Desde 1981 aplícase como directiva que se renovaba cada catro anos até a aprobación da Novena Directiva, do Parlamento Europeo e o Consello da Unión, en xaneiro de 2001, que estabelece o cambio con carácter indefinido.

O debate sobre o cambio horario na Unión Europea comezou en 2018 cando a Comisión Europea realizou unha consulta pública na que máis de 80% dos 4,6 millóns de cidadáns que participaron mostráronse a favor de acabar cos cambios de hora.

En base a este resultado, a Comisión propuxo, a iniciativa de Finlandia, finalizar esta práctica e que en marzo de 2019 producísese o último cambio de hora, pero a falta de consenso entre os estados e as avaliacións de impacto atrasaron a posible anulación do cambio horario. Deste xeito, os entón Vinte e oito consideraron que a iniciativa era prematura e aprazouse a decisión ata o ano 2021.

No Estado, e de acordo con esa orde ministerial, o cambio de hora seguirá producíndose polo menos até 2026, cada última madrugada do sábado-domingo de outubro, para iniciar o horario de inverno, e cada madrugada do último sábado-domingo de marzo, cando se pasará ao horario de verán. Así, os cambios produciranse o 27 de outubro de 2024, o 30 de marzo e o 26 de outubro de 2025 e o 29 de marzo e o 25 de outubro de 2026.