Feixoo abre a veda para a privatización da universidade galega

No ano 2019 o presidente da Xunta da Galiza tomou unha decisión que, dous anos despois, torna realidade coa disposición do PP a vencer a contestación social, os ditames e posicionamentos das tres universidades galegas e mesmo os reparos de organismos como o Consello Económico e Social (CES). A aprobación polo Parlamento galego, cos votos en solitario da maioría conservadora, da Lei de recoñecemento da universidade privada "Universidad Intercontinental de la Empresa" implica un salto cualitativo na carreira por facerse coa torta do negocio das titulacións superiores no noso país. A decisión política de Feixoo de favorecer a empresa de Escotet nace despois de que se lle entregase ao empresario venezolano unha parte fundamental do aforro das galegas e galegos, nun proceso de desmantelamento das caixas de aforro, que agora xa podemos cualificar como fraude, con todos os ingredientes habituais dos negocios opacos tan caros ao empresariado máis ruín e sen escrúpulos e aos gobernos máis entregados ao dogma e a práctica do liberalismo máis descarnado. O papel central que foi adquirindo Escotet a través de Abanca ten, de momento, o seu último capítulo coa creación da "Sociedade para o Desenvolvemento de Proxectos Estratéxicos da Galiza", entramado público-privado para a xestión dos fondos Next Generation no que Abanca é o socio privado maioritario (38%) practicamente coa mesma participación que o propio Goberno galego (40%) mais co control efectivo. Se as amizades perigosas do presidente Feixoo pasaron primeiro por un iate e un narcotraficante e despois, entre outros, por un presidente dunha empresa enerxética, está clara a fortaleza da actual alianza de intereses políticos e económicos entre o dono da maior parte do aforro galego e o presidente da Xunta. Só con base nesa alianza se pode entender como se estendeu desde o primeiro momento unha alfombra vermella ao proxecto de nova universidade privada, malia as importantes carencias da documentación inicialmente presentada polo banco. Un proxecto que se define como de especialización "no eido da empresa e de carácter internacional, desenvolvendo unha actividade académica centrada en dúas áreas de coñecemento: ciencias sociais e xurídicas e enxeñaría e arquitectura", isto é, dous ámbitos nos que precisamente existe unha oferta ampla e diversificada nas tres universidades públicas do país. Por tanto, o propósito da nova universidade privada galega vai ser claramente entrar a competir coa oferta pública con titulacións redundantes, o que incumpre claramente a Lei 6/2013 do Sistema Universitario da Galiza (SUG), que indica sen xénero de dúbidas que un dos requisitos para autorizar a creación dunha universidade privada é que "o catálogo de titulacións ofertadas deberá ser complementario e non reiterativo respecto das titulacións preexistentes e consolidadas no SUG, e valorarase especialmente a súa conexión con novas ramas xurdidas no campo científico e con novas necesidades profesionais". Como ben se indica no ditame desfavorábel do CES, que foi totalmente desprezado pola Xunta e o PP no trámite parlamentario, a lei galega entra en clara contradición co proxecto presentado por Abanca cando esta afirma que co "recoñecemento desta universidade amplíase a oferta formativa no eido da educación universitaria galega". Mais non só iso, o ditame do CES tamén certifica que o proxecto carece dun "plan de desenvolvemento de titulacións por cada rama de coñecemento". Se a estas carencias e irregularidades unimos a ausencia de mecanismos de control no propio texto da Lei para que, por parte da Xunta, se poida vixiar o desenvolvemento e cumprimento das obrigas que a propia Lei indica, temos o retrato perfecto dunha estratexia de entrega dunha parte do SUG a maior gloria e beneficio de Escotet e Abanca. Por tanto, fica claro que a creación dunha universidade privada na Galiza é totalmente innecesaria e a oferta pública, con todas as limitacións de titulacións impostas pola Xunta, é suficientemente ampla sobre todo nos ámbitos académicos nos que Abanca se prepara para facer negocio. Porque iso é o que busca Abanca: negocio. Só así se pode entender o cambio de paradigma que se produce nestes últimos anos. Pasamos do que foi un modelo tradicional de colaboración coa universidade como retorno ao público dunha parte do beneficio obtido do aforro e investimento do pobo galego, como exemplo destacado da, con todo, feble colaboración pública-privada entre as antigas "obras sociais" das caixas de aforro galegas, á ruptura con ese modelo, como quen solta un lastre. Abanca decide que son horas dunha singradura en solitario, xa con pavillón unicamente privado, centrado no lucro e no propio beneficio da entidade bancaria. Tomada esa decisión por parte do poder económico, este só precisaba da autorización do poder político e aí é onde entre o dilixente Núñez Feixoo, cunha entrega sen reservas e sen control. Este é o segundo problema que provoca a decisión do PP de cara ao futuro do SUG: a porta aberta para novos proxectos que busquen o lucro no sector universitario e que amplíen aínda máis a fenda social na educación superior do noso país. A segregación provocada polos prezos das taxas universitarias e o custo vinculado a desenvolver unha carreira universitaria, sobre todo fóra da área de residencia non vai nacer coa universidade privada mais esta si vai impulsar esa segregación social, que existe desde hai moitos anos e impide o acceso ou expulsa das súas aulas a aquel estudantado con menos recursos económicos. O mantemento dunhas taxas a penas sen cambios en máis dunha década, grazas á presión das propias universidades, non impide que moitas mozas e mozos fiquen excluídos. Os modelos de institucións universitarias privadas camiñan todos na mesma dirección e reforzan esa segregación: unha inicial fixada polos elevados custos das matrículas e un modelo de negocio vinculado ao crédito que leva ao endebedamento estudantil a longo prazo; quen non ten diñeiro pode formar parte desta elite, xa o pagará a prazos. O modelo americano peta na porta, e a poder ser directamente, sen franquías de universidades de fóra. "O modelo americano peta na porta, e a poder ser directamente, sen franquías de universidades de fóra" Cesuga, unha empresa inicialmente vinculada a colexios privados da Coruña e Santiago, fomentadores do elitismo e a segregación social, e que hoxe ten sentados no seu consello asesor directivos de importantes empresas galegas (desde Estrella Galicia a Vegalsa pasando por Albia, Cortizo ou Leite Río), e con fortes conexións co Partido Popular, chama a esa mesma porta que se abriu sen condicións a Escotet. O malestar pouco disimulado de certo empresariado que leva anos operando baixo o paraugas de universidades privadas, primeiro en Dublín e agora cunha marca vinculada ao episcopado de Zaragoza, a Universidade San Jorge, non quere renunciar ao anaco do pastel do novo nicho de mercado. Poderá facelo co mesmo descaro e desvergoña coa que actuou Escotet e compañía: ofertando titulacións redundantes coas que ofrece a universidade pública, que é o que actualmente fai, porque unha vez que Feixoo decidiu abrir a porta sen condicións, queda aberta. Iso debeu ser o que se lle foi dicir o conselleiro de Economía ao consello asesor de Cesuga nunha das súas últimas reunións. A oferta privada non nace agora, mais refórzase e quere medrar á custa do público. A nova universidade de Abanca parte da estrutura previa do Ieside, con sedes en Vigo e A Coruña, con Graos en ADE cun prezo de 8.000 euros por curso ou Mestrados MBA e similares con taxas entre 16.900 e 22.900 euros e cunha orientación claramente elitista como tamén presenta Cesuga. Mais non só. Moitos mozos e mozas, con recursos ou a base dun grande esforzo ou endebedamento persoal ou familiar, teñen que realizar estudos en liña para cursar, por exemplo, o mestrado de profesorado por prezos que poden multiplicar por dez o que custa facelo nunha universidade galega mentres a Xunta se nega a ampliar as prazas públicas. Esa é a outra panca da privatización: a que se exerce co infrafinanciamento e as políticas restritivas da Xunta en mans do PP. Feixoo abriu a veda ou a poxa: véndense parcelas do sistema universitario galego.