U-la reforma costitucional?
Máis de catro décadas despois do seu nacemento, é a constitución española de 1978 un texto válido sobre o que construír o Estado do século XXI? Cómpre realizar unha reforma que se adapte ás novas necesidades e problemas da cidadanía ou debe construírse sobre alicerces inamobíbeis? É posíbel no actual contexto político de polarización e fragmentación parlamentaria chegar a acordos para modificala? E, en caso afirmativo, cales deberían ser estas reformas?
Co gallo do aniversario da ratificación da carta magna, o 6 de decembro de 1978, recollemos a postura dos partidos políticos galegos con representación no Hórreo. A maioría coinciden en que é unha necesidade darlle un lavado de cara, aínda que o Partido Popular - maioritario no Parlamento galego- cuestiona a necesidade de facer mudanzas no momento convulso actual. Daquela, o Congreso aprobou o 31 de outubro a constitución con 325 votos a favor (UCD, PSOE, PCE, AP, CDC e Mixto), 6 votos en contra (de Alianza Popular e Euskadiko Ezkerra) e 14 abstencións (AP, PNV e UCD).
PP: “Non é o momento”
A postura oficial dos populares galegos, trasladada a Sermos Galiza a través do seu gabinete de comunicación, é que “no actual contexto de fragmentación e polarización na Cámara dos Deputados non é o máis axeitado abrir un debate deste calado”. O PP salienta que “sempre que se abre este debate da reforma constitucional ninguén di exactamente para que se quere reformar”, e considera que “España ten moitos problemas, mais a constitución non é un destes”.
PSOE: “Cómpre vontade”
A viceportavoz do PSOE Patricia Vilán lembra que está aberta unha comisión de reforma constitucional desde 2003, “parada despois polo PP”. Considera que hai reformas necesarias, como “a loita pola igualdade e o feminismo, mesmo cunha linguaxe inclusiva na súa redacción” ou para “avanzar no federalismo”.
CdaE: “Urxe dar respostas”
“Hai evidencias todos os días de que a constitución do 78 non é quen de dar resposta ás crises que afrontamos”, di Luca Chao, portavoz de Común da Esquerda. Considera que “urxe” unha reforma “que dea cabida ás necesidades da cidadanía de hoxe e afronte o que vén”.
BNG: “República galega”
“Nós non estamos pola reforma. A constitución española é irreformábel”, sinala Bieito Lobeira, secretario de Organización do BNG. Para a formación nacionalista “cómpre abrir un proceso de ruptura democrática desde as nacións”, xa que considera que o texto “representa na súa esencia a anulación” destas.
En Marea: “Plurinacionalidade”
Para Luís Villares, líder de En Marea, a reforma “é necesaria” para “recoñecer a plurinacionalidade” do Estado alén do simbolismo. A este respecto, salienta positivamente a recente proposta do PSC desde Catalunya. En coherencia con isto, Villares considera que cómpre reformar as institucións para que “Galiza estea representada en órganos centrais clave como o Tribunal Constitucional”.
[Podes ler a reportaxe íntegra no número 375 do semanario en papel Sermos Galiza, á venda na loxa e nos quiosques]