You say you want a revolution

A estas alturas xa todo o mundo coñece a historia que hai detrás de Get Back, o maratoniano documental sobre os Beatles dirixido por Peter Jackson. A película, dividida en tres capítulos e con máis de sete horas de duración, retoma o material gravado por Michal Lindsay-Hogg en 1969. Parte daquel celuloide constituíu o filme Let It Be, que se estreou co grupo xa separado e que quedou como unha crónica da desbandada, un testemuño das liortas internas que levaron á disolución da maior banda que xamais existiu. A edulcoración da historia dos Beatles semella evitar calquera aresta que non se acomode aos paradigmas considerados máis comerciais Jackson, tras ver as sesenta horas de filmación de Lindsay-Hogg, propúxose darlle a volta á lectura de Let It Be e demostrar que, malia as tensións, existía compenetración, amizade e cariño. E sobre todo, un talento que ningún dos catro compoñentes do grupo foi quen de alcanzar en solitario na mesma medida en que o facía o conxunto. Nada que obxectar: os catro Beatles eran amigos, foron compañeiros nunha carreira musical que non se pode comparar con ningunha outra en calidade e en intensidade (en tan só sete anos gravaron trece albumes de estudio -un deles duplo-, un álbum recompilatorio, trece EPs e vintedous singles) e, xuntos, desbordaban talento. Mais non deixa de ser sintomático o feito de que a película se estrease nunha canle de Disney: a edulcoración da historia dos Beatles semella evitar calquera aresta que non se acomode aos paradigmas considerados máis comerciais. Xa non se trata só de suavizar calquera discordia entre os compoñentes da banda, senón da ocultación sistemática dunha parte da historia que vai máis alá da música. Os Beatles son moito máis que unha banda de rock and roll. Son tamén un fenómeno sociolóxico que reflicte e explica moitas das ideas e tensións da súa época. E a historia daqueles catro músico inclúe unha toma de conciencia sobre a sociedade na que vivían que tende a ser obviada na historia oficial. Os Beatles viviron en primeira persoa a crecente conflitividade social dos anos sesenta. E diso fálase moi pouco. E non se trata só de que existen cancións como Revolution, cuxas diferentes versións mostran as dúbidas de Lennon entre "reforma ou ruptura". Trátase, por exemplo, de que non nos conten por que a administración Nixon investiu tanta enerxía en expulsalo dos EUA. Os informes do MI5 que aseguran que financiou o IRA son moi pouco discutidos entre a beatlemanía “oficial”, e o seu achegamento aos Black Panthers e a figuras como Tariq Ali ou Angela Carter tampouco parecen un obxecto de estudo moi demandado. E non son tendencias da madurez dos músicos. Poucas persoas parecen saber que xa nunha data tan temperá como 1964, os Beatles tiñan axendando un concerto en Jacksonville, Florida, dentro da súa primeira xira polos EUA. Uns días antes, o grupo tivo coñecemento de que o público estaría segregado: brancos abaixo e negros arriba. Negáronse a tocar nesas condicións, así como a durmir nun hotel que practicaba a segregación. Era a primeira vez que uns artistas adoptaban esa postura e a prensa americana non o tomou moi ben. Mais tras moitas negociacións, os promotores botáronse atrás e permitiron que o público negro asistise nas mesmas condicións que o branco. Foi o primeiro concerto con público racialmente mesturado do estado de Florida. Get Back é, sen dúbida, un documental absolutamente recomendábel. Mais botamos de menos esoutra parte do relato.