A intensa beleza do máis sinxelo

Cronos é outro dos preciosos discos da pianista e compositora María Mendoza, afincada en Ourense. Ten varias colaboracións, como Emilio José Vázquez Rodríguez (saxos), Gustavo Adolfo Barcia (contrabaixo) ou David Outomuro (batería), mais basicamente é un traballo pianístico. Cronos / María Mendoza / Arteficción / 2020 / Dezaseis pezas / 10 euros Sempre pensei que María Mendoza compón coma quen xa non ten nada que demostrar a ninguén. Aínda que o nivel executivo é abondo difícil, o fío musical non ten artificios innecesarios. Móvese entre partes máis melodiosas, cunha linguaxe clásica evidente, e partes máis contemporáneas. Fai que estes dous universos conflúan. Escoitamos tanto rubatos como fragmentos máis rítmicos e/ou con desprazamento de acentos que na miña opinión son interesantísimos. E todo isto sempre cun discurso claro e directo, que chega ben á ou ao oínte. A peza que máis me gustou é quizais a máis sinxela. A segunda faixa do disco chámase "Variacións sobre as 3 morillas". Conta que hai 18 anos María namorou do tema anónimo renacentista "3 morillas m'enamoran", e que acabou transformándose na súa cabeza nestas variacións do tema orixinal. Esta peza é rica, sen ter unha densidade esaxerada, e vai xogando con asomar o tema orixinal e volvelo esconder. Pero é a terceira peza a que a min me ten tola, até escoitala en bucle: o "Pequeno vals das 3 morillas": "nada no confinamento, en abril de 2020, unha semana antes da gravación final. Que ocorrería se as morillas fuxisen, saísen á rúa, de noite, para bailar un valse no medio da rúa, ao aire libre?" Este vals é con diferenza a peza máis sinxela do disco, e a min paréceme dunha beleza extraordinaria. Todo este Cronos paga moito a pena, recoméndovolo encarecidamente, así como os concertos de María Mendoza, onde interactúa co público e vai contando o discurso conceptual. "Ese tempo que fai tirar cara a adiante sen mirar atrás, que dá ese empurrón para guindarse ao baleiro, que fai medrar o sementado. Porque cando unha planta medra cara a arriba buscando a luz, aparece vida tamén por abaixo, nas raíces, no inframundo, nas entrañas da terra. E cantas veces nos atrae máis o oculto que o visíbel!".