O mitin do Coliseo Noela

Na compaña dos outros dous membros do triunvirato, Calvo regresou a Noia. Era o 1 de setembro. Na ponte de San Xusto de Toxosoutos agardaban polos ilustres visitantes 23 automóbiles, que os acompañaron, en rechamante caravana, ata a capital do distrito. Segundo a súa prensa, o recibimento foi “colosal” e o Coliseo Noela agardábaos coas súas mellores galas e cun gran retrato do rei envolvido na súa bandeira. Na mesa presidencial figuraban os triunviros, rodeados de alcaldes e ex alcaldes do distrito. Iniciou os parlamentos García Rudiño, o home forte de Calvo en Noia. Continuounos o cordobés Medina Togores (1887-1934), home forte do Conde de Guadalhorce, do que era parente, que exerce durante a “tournée galaica” como auténtico secretario xeral do partido. Togores era amigo persoal de Herrera Oria, foi subdirector de El Debate e activista da Asociación Católica de Propagandistas. Nas constituíntes de 1931 presentouse por Acción Popular e foi un dos impulsores da conversión de Gil Robles en “jefe” de “todos los católicos españoles”. Na Confederación Española de Derechas Autónomas (CEDA) desempeñou importantes funcións internas. En 1933 encabezou unha coalición antimarxista en Córdoba e foi o candidato máis votado. Faleceu ao ano seguinte. O orador máis agardado era Calvo, sen dúbida. Aproveitou para inflamar o entusiasmo dos seus fieis, anunciando a “posibilidade” de concorrer ás eleccións polo distrito noiés, a pesar desas “hojas incluseras, con afirmaciones gratuítas, infundadas y capciosas respecto de la obra de la dictadura”. Como sabemos, as eleccións a Cortes non se convocaron ata case un ano despois, baixo un réxime republicano. Calvo non se presentaría por Noia, senón polo Carballiño. Despois de quentar os ánimos, o poderoso ministro de Primo enredouse en refutar o contido da famosa folla que non deixara de circular dende a súa primeira visita. Acabou desbocándose, entrando ao trapo e demandando á “familia liberal” que dese a cara. O resultado foi un retruque por parte dun sector dos asistentes. As chanzas provocaron unha boa barafunda e mesmo que se escapase algún que outro lapote. Primo “junior” non falou, aducindo afonía, aínda que recibiu os entusiastas aplausos dos seguidores do seu pai. Sobre un cento de persoas acudiron ao banquete. No exterior do local animaba o acto unha banda de música; no interior, a orquestra do mestre Ortiz. Abriu os discursos o “fogoso orador” Joaquín Agra Cadarso, irmán de Blas, ao que nos referimos na anterior entrega, quen, despois de deitar gabanzas a eito sobre “aquel que nos alienta y da ánimos para proseguir”, en referencia ao finado Primo, fíxoo tamén sobre Calvo, Primo novo e mais Guadalhorce e comprometeu o seu apoio, e o de milleiros de homes do distrito, para que este fose “sempre” representado polo ilustre Calvo Sotelo. O que fora, con brevidade circunstancial, alcalde da vila, pero exercía como verdadeiro xefe político da extrema dereita local, García Rudiño, foi recibido con afervoados aplausos e ratificou as palabras de Agra e o desexo de que fose Calvo quen os representase nas Cortes. Rudiño salientou que o líder monárquico debería sentirse ben orgulloso ao ollar á súa beira os que antes estaban nas fileiras de enfronte; era unha chiscadela a si mesmo, que militara no liberalismo democrático nos primeiros andares do século. Tomou de novo a palabra Medina Togores quen, nun intenso discurso ideolóxico, gabou tanto a política do xeneral en Marrocos como a de Guadalhorce en Fomento e a de Calvo en Facenda, deténdose en lembrar a valentía deste último e o seu decisivo labor na loita contra as esquerdas tanto no Ateneo de Madrid como en Valencia ou no Carballiño. Ao tempo, confirma a pretensión de Calvo de concorrer polo distrito nas futuras, e incertas, eleccións. Ergueuse por fin Calvo no medio dunha grande ovación. Saudou os amigos presentes cos que mantiña vínculo de afecto dende había anos e afirmou que a súa candidatura sería aceptada case con unanimidade, agás pola exigua minoría que fixo circular por “corrillos y tertulias unas hojas incluseras”. Chiscáballe así o ollo ao artigo 29, que proclamaba electo o candidato único, sen precisar de votacións. Aproveitou agora para fidelizar os seus e atacou, con saña, as distintas pólas do liberalismo, en especial o Conde de Romanones, ao que lle recriminou o seu fracaso no norte de África contrastándoo coa actuación da ditadura que legalizara a situación dos prófugos, reducira o servizo militar, abordara o problema dos salarios e comezara un intenso plan de obras públicas. Iso é a verdadeira democracia, concluíu. Primo seguía afónico. Aínda así pronunciou unhas palabras, para expresar que levaría sempre no corazón o cariño que se lle amosaba. Rematou Guadalhorce, exaltando a personalidade de Calvo e confirmándoo como futuro candidato do distrito. Ben sabemos que nunca o foi.