Goto Nunes, outra raíña da xinea dos Guterres

Fai parte daquela xinea que por si soa impugna o relato da historiografía españolista sobre a Idade Media no espazo ibérico. Foi do mesmo sangue daqueles magnates sinalados pola oficialidade de asturianos e leoneses, nados, criados e educados na Galiza, emparentados entre eles propios e que defenderon os intereses oligárquicos do seu grupo social, na altura coincidente cos dos intereses do reino cristián peninsular. Chamáronse Elvira Menendes, Adosinda Guterres, Aragonta Gonzales, Goto Nunes, Teresa Ansures, Velasquita Ramires ou Elvira Menes e remataron como raíñas dun reino de si, respectado e admirado naquel mundo a camiño do ano 1000. O matrimonio de Goto con Sancho I e a súa proclamación como rei da Galiza na catedral de Compostela no ano 926 foi unha xogada da oligarquía galega que mandou no espazo cristián peninsular. Tempos aqueles, onde Adosinda Guterres, nai do rei galego Ordoño III, tomou como propio o seu curmán, o poderoso Ramiro II, após o tempo casado de novo coa súa parente Ortega Romaes, neta de Milia de Wessex, a princesa británica que chegou por mar a Ortegal a xuntarse cun outro membro da familia real galega, aquel Rodrigo Romaes, neto de Froila I. E así foron os días previos ao ano 1000 en Celanova, en palabras de Alonso Ceballos, "centro da casa da familia real", onde sempre ficou unha lembranza especial para Ramiro II, coñecido polos seus contemporáneos como o Grande e que mereceu a zunia da historiografía españolista por derrotar unha e outra vez o conde castelán, Fernán González. Goto Nunes formouse no núcleo central do poder do espazo cristián peninsular desde fins do século IX até comezos do século XI. Seu pai, o conde Munio Guterres, foi fillo de Guterre Menendes e Santa Ilduara, irmá de San Rosendo, sobriño da raíña Elvira Menendes e de Ordoño II e curmán de Sancho Ordoñez, Afonso IV e Ramiro II. Súa nai foi filla do gobernador de Coimbra, Airas Menendes, irmán de Guterre Menendes, integrante tamén da poderosa xinea dos Guterres e ligada coa casa real, como sobriña e curmán de raíñas e reis. Dona Goto, filla de dous curmáns, casou cun curmán de pai e da nai, o rei Sancho Ordóñez, nunha operación política para redobrar as ligazóns da monarquía co sector oligárquico que estaba apoiando a alternativa contra Afonso Froilaz, valedor dos intereses da área castelá. A súa etapa como raíña alongouse tres anos, entre o 926 e o 929, retirándose posteriormente como abadesa ao mosteiro de Santa María de Castrelo de Miño, onde finará á volta do 964, cando contaba 64 anos. O matrimonio de Goto con Sancho I e a súa proclamación como rei da Galiza na catedral de Compostela no ano 926 foi unha xogada da oligarquía galega que mandou no espazo cristián peninsular. Ao tempo, Sancho procedeu desa mesma xinea, como fillo da raíña Elvira Menendes e neto de Hermenexildo Guterres, o auténtico líder da nobreza galega no século IX, e cabezaleiro dunha saga que mantivo a Coroa até Vermudo III, morto no 1038 na batalla de Tamarón e sucedido pola súa irmá, a emperatriz Sancha, nai dos reis García, Afonso VI e Urraca e avoa do grande emperador Afonso VII. A raíña Goto tomou terra en Santa María de Castrelo de Miño. O centro relixioso fundado no século X pola familia dos Guterres, serviu de refuxio ao futuro emperador Afonso VII perseguido pola nai e protexido pola súa aia Maior de Traba, pertencendo logo á Orde de San Xoán de Malta e foi testemuño ao longo da Idade Media doutro fitos da historia de Galiza. Alí, canda Goto enterráronse o seu marido, Sancho I e o seu parente, Sancho II, para eles o Craso.