Lingua traducida, política traducida

Nas semanas anteriores e próximas á Semana Santa, a Xunta tivo a ben inserir na prensa subvencionada (e españolizada), non neste diario, obviamente, que continúa a ser obxecto da política prevaricante do goberno (?) galego, un anuncio de bon tamaño con este texto: "Pídeche aire fresco. Pídeche Galicia", pretensamente para atraír turistas ao noso país. Calquer utente habitual do galego, ao ler semellantes frases, pódese perguntar: "Pídeche aire fresco, quen?". Ou "que é o que me pide Galicia?". Resultan así oracións incomprensíbeis, sintáctica e semanticamente. Mais non hai tal. O que hai é tradución pura e dura do español que ninguén, seica, se molestou en examinar, revisar ou corrixir. As frases son calco, tradución literal das expresións españolas: "Pídete aire fresco ", "pídete Galicia", cun uso do pronominal abondoso na utilización coloquial deste idioma, ampliábel a frases do estilo: "Hazte un favor" e similares. Que bonito! Que esmero no uso da lingua "propia" (se é "propia", será diferente da allea, nonsí?)! Que maneira máis respeitosa de gastar os cartos públicos! Por que, 40 anos após a promulgación da Lei de Normalización Lingüística, habemos de seguir lendo: "Avenida de Arteijo" ou "La Sardiñeira"? Cantas veces máis haberá que lembrar que é a Xunta a que dispón de competencias plenas en materia de política lingüística? Cantas veces máis cumprirá recordar que é moi escasa a megafonía pública do galego e, por tanto, a pouca que hai debera ser cuidada ao máximo? Na televisión galega, ouvimos dobraxes de filmes estranxeiros que abondan nos mesmos erros: uso de "igual" non como adxectivo, senón como adverbio de dúbida (cando temos: quizá, quizabes, se cadra, se callar, talvez, acaso...); respostas, nunha conversa coloquial do tipo: "Seino", cando o esperábel sería "Xa o sei" ou "Seicho ben"; uso do verbo "apañar" non co sentido de coller ou recoller, senón, á española, co significado de "apañarse", "arreglárselas", "habérselas con algo"... E tantas máis... Por non falarmos da profusión de interferencias diglósicas, amparadas nun suposto popularismo da pior laia: o que concede ao galego só un carácter doméstico, rebaixado, imitativo ou reprodutor do galego consentido, nunca do galego con sentido. Toponimia e antroponimia Non se trata só dunha inxustificábel desidia ou desleixo no uso formal do galego. É delator do marco mental e da lingua real (o español) de que se parte. Que vexamos e ouzamos representantes do goberno galego expresárense en español e leamos en galego a tradución correspondente no fundo da imaxe ultrapasa xa toda imaxe destrutiva da lingua nacional. Que se manteña a fonética de apelidos españolizados, tipo "Feijoo" e se proceda a utilizar, en troca, "Xaén", "Xetafe" ou "Guadalaxara" resiste calquer lóxica da ortofonía. Ora ben, esta tona lingüística perceptíbel e lamentábel é solidaria (ou máis ben filla) da política traducida. Eis a nai do año. Advertíbel non só na dependencia e servilismo gobernamentais verbo da matriz estatal e, como non, da UE e dos USA, senón noutros moitos aspectos da política diaria a todos os níveis. A cousa vén de vello en todas as ordes. Por exemplo, na cidade da Coruña, un coleóptero chamado picudo vermello ataca as palmeiras, obrigando á súa tala na maioría dos casos e levando a un gasto extrordinario (desde 2017, 700.000 euros) para tratar de conter a praga. Quen foi o "cráneo previlegiado" (Valle Inclán, Luces de bohemia) que decidiu no seu día que A Coruña había de ser unha cidade mediterránea ou caribeña? Como é que, modernamente, non se prevé unha política de plantación de árbores autóctonas en toda a cidade? Por que, 40 anos após a promulgación da Lei de Normalización Lingüística, habemos de seguir lendo: "Avenida de Arteijo", "Plaza de la Cormelana", "La Sardiñeira", "Avenida de Finisterre"... na sinaléctica urbana? Alguén da Xunta se dirixiu a Google e outras empresas-servizos internáuticos para esixir o uso da toponimia-antroponimia correctas? Canto ben farían uns meios de comunicación –nomeadamente, os públicos– que, no canto de traduciren adoito programas e modas foráneas (España, USA) se dedicasen á produción propria, por exemplo, reforzando a programación cultural baseada nas creacións galegas, aumentando tempo de emisión e oferecéndoa en horarios "competitivos". A mentalidade "tradutora" só produce ou ampara "Altris", celulosas, enerxía eólica, terrestre ou mariña, para beneficio alleo, contaminación de ríos e de rías, venda do "verde" (novo disfarce do capitalismo global) como se no canto de folla de lata fose ouro. O proprio é antónimo do alleo. E viceversa.