Os sendeiros boscosos da vida

Luís Rei Núñez adoita empregar as máscaras doutros nomes para falar de compromiso e de cultura. Castelao, Dieste, Urbano Lugrís, mesmo a Luz Pozo que se agocha detrás da protagonista de Toda a Vida, sérvenlle para afondar nas contradicións e resistencias que esconden todas as vidas. Pero neste caso, e non só por tratarse de poesía, a reflexión sobre a propia existencia agroma desde o primeiro poema, que leva como título o ano de nacemento do autor. Desde aí achégase á felicidade da infancia e da xuventude, á paixón do amor e as súas servidumes, á reflexión, ao vencello tenso entre soidade e comunidade e, finalmente, á morte e á memoria. As sílabas do mundo / Luís Rei Núñez / Kalandraka / 2021 / 13 euros / 136 páx. Mais aínda que apareza o nome do poeta e as datas chaves que enmarcan parte do seu devir e a das persoas próximas, non podemos deixar de identificarnos co que di. A procura da comprensión sobreponse aos recursos estilísticos, dúas características da lírica de Luís Rei Núñez que tamén aparecen aquí. A métrica e a rima coidadas, a precisión estrófica, a referencia á tradición poética nos motivos e nas citas ou a musicalidade, "A ría é un xoieiro / que só garda melodías", saboréanse máis ao contrastalas coa escaseza na poesía contemporánea. Pero non se trata dun virtuosismo fachendoso. Acompañan sempre o contido, como se ve nos recursos de repetición, alegres para os poemas da mocidade, graves no ton de ladaíña que presaxian a ausencia. Podería ser un poemario río ou unha viaxe manriqueña. E algo diso hai. Pero adáptase mellor a un libro bosque. Ten moito de vexetal na concorrencia das árbores e das cortizas que son a pel do mundo. Respiran as grandes preguntas, case sempre abeiradas desde o escepticismo que dá a distancia, incluso cando se reflicte unha concepción platónica do amor, "O big-bang do teu reino / extirpoume os anos en que ti non estabas", que en moitas ocasións desemboca no fastío: "longas avenidas / poboadas de pombas / sen forzas para o voo". Pero os poemas que máis conmocionan atópanse ao final, cando a proxección cara o futuro é o paradoxo de non existir. Os coros do hospital de Oza cantan o sufrimento dun fillo que non dorme mentres os corpos son conquistados pola asepsia atea da medicina: "Lágrimas de lombrigas esvaran con gume de Taramundi / goteiro abaixo". Ante a espera narcotizada, só queda o consolo do rexistro, mentres dure, xa que "a vida é un almacén de memoria". Alén doutros méritos, como o reencontro con todas as dimensións do xénero poético, turban os últimos textos da morte dos pais porque, á fin, non somos tan diferentes.