O regreso e a plenitude

Desde que Marga Tojo se dera a coñecer como poeta con Últimos bruídos (Positivas, 2016), conseguiu converterse nunha desas autoras que agardamos cunha certa ansia. Non só o seu segundo libro, Cara de velocidade (Kalandraka, 2018) foi unha sorpresa dentro da poesía para crianzas, senón que este Arder confirma unha longa sospeita: máis que volver sobre un estilo explotado, Marga Tojo é desas autoras que apostan por abrir incansabelmente vías novas polas que facer transitar a súa poética. O centro de Arder apunta máis ben á memoria do vivido, a experiencia do presente e ás súas intensidades Arder é, antes de máis, un libro cheo de forza e vitalidade que nos introduce nunha idea de plenitude que podemos relacionar, desde o primeiro poema, cun regreso á terra natal: Galiza / teño / un / stendhalazo / por ti. Unha idea, a da obnubilación pola beleza que describiu a síndrome de Stendhal, que acompaña todo o poemario e que, máis aló da relación puntual coa terra e coa pertenza, parece dirixirse tamén a esa sede de vitalidade que aparece nos seus versos. Con referencias ocasionais que nos poden lembrar levemente ao apocalíptico Últimos bruídos, como a definición dun mundo a piques de desmoronarse ou o papel da tecnoloxía nos afectos contemporáneos, o centro de Arder apunta máis ben á memoria do vivido, a experiencia do presente e ás súas intensidades. Cun protagonismo especial do corpo e os seus percorridos polas paixóns, a proposta principal parece falarnos dun carpe diem contemporáneo, onde o amor e o erotismo son tamén elementos de resistencia nun universo cercado pola fatalidade política: Ningunha utopía de autorregulación do capital / controla as posibilidades de quererse / así. É nesta fantasía do non dito onde se trama a defensa da esperanza A ollada da autora sobre o mundo é descarnada, pero é esa mestura de decepción e fatalidade a que nutre unha actitude decididamente vitalista. Pode servir como clave nesta lectura o poema "Pavimento", onde a crianza acredita na marabilla de que o paxaro ferido que salvou a noite anterior desapareceu tras recuperarse e botar a voar, mentres a nai sabe do verdadeiro final do seu corpo morto. É nesta fantasía do non dito onde se trama a defensa da esperanza, aínda que moitas veces non haxa como impedir que a crúa realidade tamén se filtre, dando forma tamén a un xeito de existir: Porque na cidade hai nenas que dormen na rúa / O silencio mediático é o ruído de fondo / A veciñanza non cae empúrrana / O silencio mediático é o ruído de fondo / As veciñas non morren, mátanas. Marga Tojo déixanos un berro de rabia e rebeldía, unha chamada pola vida como actitude de resistencia.