O paraíso dos porcos

Este compromiso leva creando moitas posibilidades para o xénero neste contexto. E pode que este Ninguén coma min sexa un dos mellores exemplos diso. Hai moitas formas de ler este álbum, e pode que a maioría delas sorprendan por sobordar a perspectiva diso que chamamos literatura infantil e xuvenil, xa que, mesmo dende a súa brevidade, preséntanos un discurso sinxelo pero ben disfrutábel polo público adulto. Ninguén coma min (Autobiografía dun tirano) | Ignacio Chao (il. de Eva Sánchez) | Kalandraka, 2020 | 36 páxinas | 15 euros É posíbel que a forma máis simple sexa achegarse ao libro como quen se achega a un poema. Non un poema calquera, senón un desa categoría que acaba facéndose popular por xogar con elementos facilmente identificábeis e deixar ao público cunha reflexión tan curiosa como, en certo sentido, contraditoria. Ignacio Chao, coñecido sobre todo como poeta e tradutor, e a ilustradora catalá Eva Sánchez lévannos por unha historia protagonizada por porcos. Porcos humanizados, pero tamén conscientes da súa capacidade para exercer a tiranía, sabedores dos seus privilexios, da súa figura impar no universo que habitan: “Sei, e iso éme dabondo, / que a lúa abre / os seus pétalos de luz / cada noite para min”. É esta figura do porco a que protagoniza todo o volume, en representacións que abanean entre a humanización e o puramente animalesco, nunhas ilustracións que nos lembran, polo formato amplo e o protagonismo animal, aos vellos libros de fábulas. Con todo, o máis relevante do álbum pode ser a xestión dunha tensión argumental tan básica como maxistralmente administrada no breve texto e a parella curta paxinación do volume. Porque o doado é acreditar desde a mesma portada que Ignacio Chao e Eva Sánchez nos están a contar unha historia de tiranías deshumanas, de humanos que se comportan como porcos ou outras historias dos cortellos do poder. E si, pero ao mesmo tempo non. A sorpresa final é a combustión do fardo de palla que alguén dixo algunha vez que é toda narración. Algo que reinterpreta o volume cunha soa frase e que nos deixa sabendo que Chao e Sánchez están a introducir unha historia con moitas máis arestas do que criamos nun principio e tamén dunha actualidade que baralla elementos como a relixión, o poder e a perspectiva social sobre as cousas, os humanos e os animais.