Entre unha e outra marxe

Aínda que entendendo o concepto como algo amplo, o Premio Pérez Parallé leva décadas sendo un premio para debutantes. Asociouse así a unha descuberta de novas voces que conseguiu tamén sobordar os límites da poesía de autorías novas e ofrecer un camiño á edición tamén a persoas doutros cortes de idade. Ao mesmo tempo, e como temos destacado noutras ocasións, os primeiros libros permiten transitar por propostas dunha orixinalidade e valentía que moitas veces non volven repetirse, nin sequera na obra longa de figuras xa consagradas. Todos os pasos fan ruído / Sara Plaza / Espiral Maior / 2021 / 88 páxinas / 13 euros A súa última gañadora, Sara Plaza, continúa, dunha ou doutra maneira, algunhas destas tendencias. En primeiro lugar por tratarse dunha figura que está lonxe xa dos libros iniciáticos da adolescencia tardía. Nacida en 1972 nunha pequena localidade de Madrid, Sara Plaza caracterízase tamén por ser unha voz alófona que sorprende pola competencia lingüística da que fai gala. Relacionada coa cultura galega por lazos que inclúen a consciencia política e a solidariedade, enganariámonos, porén, se pensásemos neste libro como un froito exótico lindeiro co discurso mallado da poesía social. Porque Todos os pasos fan ruído é un libro no que destaca tamén o aspecto da orixinalidade e os camiños abertos na vella pel da poesía. Construído, salvo por unha longa peza final, como unha colección de prosas poéticas, o discurso deste libro está marcado tamén pola abondosa presenza duns paratextos que redondean e axudan a localizar o sentido de cada fragmento. Constrúese así como un xogo entre dúas marxes, cunha mensaxe case evanescente, que fai do intento de localizala unha das súas calidades máis emblemáticas. Estruturado en tres partes, a primeira delas ("clandestina") é case un diario dos primeiros meses da pandemia, onde unha protagonista cercada polo confinamento trata de recuperar ás agachadas o contacto coa natureza. Trátase dunha vinculación, a da experiencia do mundo natural, que se mantén ao longo de toda a obra, trufada con citas que van do clásico á cultura popular e cun discurso que vai evoluíndo nos outros dous terzos. "Errante", a súa parte central, camiña cara a reflexión introspectiva, mentres que "resistente" estabelece unha reflexión aberta sobre as formas de convivencia ou como os saúdos dos veciños ou o feito de pedir un vaso de auga aparecen, nos nosos tempos, como elementos envoltos nunha imprevista transcendencia humana. Unha voz nova e estimulante para os tempos pandémicos e escuros do país.