O sapiens e a pedra

É de xustiza traer aquí algún dos catro poemarios de Manuel López que foron premiados en 2020. Non é a primeira vez que se dá a coñecer, mais ás veces teñen lugar estes momentos de eclosión literaria de cara á vida pública. No medio dos catro libros atópase Nas pulsacións, publicado este ano e gañador do Premio de Poesía de Carral en 2020, no que afronta un tema cada vez máis frecuente na poesía. A lírica, como calquera produción humana e ao contrario da condición misántropa que se lle adoita atribuír, raramente é allea ao que sucede noutros eidos. Por iso nesta xeira de tránsito, onde parece que se esgota a fe depositada na posición privilexiada da nosa especie, prefírese ollar de fronte á presenza incuestionable da natureza, da que forma parte o humano en pé de igualdade cos outros elementos: "Sapiens é parte dos montes". Co seguinte matiz: para o autor, o humano é un obxecto máis efémero que outros moitos dos que compoñen a realidade antes do momento no que "nada será o que fique". Nas pulsacións / Manuel López Rodríguez / Espiral maior / 12,50 euros / 61 páxinas Cada autoría achégase a este período do postsuxeito á súa maneira. E esa maneira é o que importa en literatura, tanto ou máis que o contido conceptual. Manuel López bota man dos recursos das vangardas, nunha aproximación á disposición do verso propia de Manuel Antonio (que non sempre resulta pertinente), autor do que tamén toma o achegamento desencantado que se sobrepón á intención da voz lírica de afastarse do que está retratando. Mais neste xogo entre distancia co que existe e pulsión da materia, porque á fin é un libro vitalista, está o mellor da obra. Cómpre lela con atención, mesmo varias veces, para poñer orde entre os diferentes soportes (mármore, humus, pedra, lama) que sobrevivirán á comunicación; para reparar no "refugallo e rexistro arqueolóxico" que "separa a cultura do alento", como amosa ben a referencia a Çatal Hüyük. Por iso cara o final acode ao símbolo da casa que se esboroa, outro clásico, sen que sirva de nada o desexo ou o soño. Ese "Quérome chuvia" revélase inútil se non deixa de ser vontade diante da auga, os relampos ou o vento que percorren as páxinas. O libro, pois, é outro xeito de tomarlle o pulso a unha cuestión moi presente. De aí parte do seu interese que se incrementa cando se compara con outros exemplos desta corrente materialista, á falta doutro alcume polo de agora, que non sempre é capaz de abandonar a saudade por un tempo e unha identidade que se perciben en perigo, nin de ceder ante a atracción polo discursivo, pola verbosidade. Se cadra o máis sapiens é a contradición.