O mapa e a alquimia

Sempre é unha alegría unha primicia literaria. Máis se a autoría é nova en idade e a proposta é orixinal, ten calidade e a edición está tan coidada como esta de Rodolfo e Priscila, empresa xurdida tamén hai pouco baixo o lema de "indecisa", malia que lle acae máis o de bulideira. A maquetación, o prólogo de Alba Cid e a cuberta de Lúa Gándara fan do poemario un libro obxecto materialmente atraente. E disto vai o conto. Unidade / Alba Doval / Rodolfo e Priscila / 2022 / 16,50 euros / 70 páx. O título representa ben que atopamos dentro. Unha tensión entre compactidade da materia e a súa fluidez nas posibilidades de transformación. O protagonismo correspóndelle aos espazos, e os corpos tamén o son, e ás condicións de habitabilidade. Xa desde o prólogo se sinala que o motivo do que se parte é o edificio Unité d´habitation de Le Corbusier en Marsella. Xorde como símbolo da consistencia no que tamén importan a vulnerabilidade das fendas e das vidas que acubilla. Mais o significado das localizacións espállase en círculos concéntricos. Por riba do edificio estaría a cidade e a comarca, neste caso Les Calanques. Alén do evocadora que resulta a paisaxe, a reflexión sobre a súa conformación xeolóxica, onde se evidencia de xeito visual a variabilidade do terreo, artéllase a través dunha das metáforas que compoñen toda unha serie de avatares do samsara, da transformación dos elementos de resaibo budista. Neste senso a metamorfose da ouruga, círculo concéntrico por baixo, o influxo da temperatura e a luz ou o ciclo das estacións, veñen confirmar a unidade da materia, que non é outra que ser máis ou menos efémera segundo a escala que se contemple do tempo, mais sempre igualada pola marca ineludible da alteración. Trátase polo tanto dunha dialéctica entre a observadora, isto é, a perspectiva, e a condición ontolóxica do que a rodea: "Cando chegan as dez, a illa sufriu tantas modificacións / que a súa materialidade é completamente indescritible". Percíbense os efectos da rotación da terra, tamén en cada "símbolo para celebrar o cambio de estado". As illas-penínsulas teñen a mesma condición física nas súas transmutacións que as relacións amorosas, que os vencellos cos espazos onde facer morada ou que os marcos difusos dos xéneros nunha "marabillosa ambigüidade" que ás veces se bota en falta. E é nesta ordenación matemática do espazo, de aí que aparezan tantas figuras xeométricas, onde se tentan racionalizar as "innumerables vetas / da miña estrutura", dun suxeito poético que tenta fundirse co mundo. Filosofía e estética asentada nunha construción sólida que cómpre non perder.