Entre feridas, bestas e sombras

Unha posición complexa, pero que tamén representa un valioso ángulo para a innovación que nos permite abrir cada unha das súas achegas coa certeza da sorpresa e o desafío. Caixa das bestas / Begoña Paz / ed. bilingüe español /galego / Baile del Sol / 2020 / 160 páxinas / 15 euros Non é diferente neste libro de poesía, unha peza que, de forma elocuente, comparte unha característica editorial co seu primeiro poemario A mala vida (2011): a de ser acollido por unha casa de fóra da Galiza localizada nun territorio insular. Elementos que poderían quedar no anecdótico pero nos que é case imposíbel non detectar unha certa simboloxía, e é que a poesía de Begoña Paz tivo máis fortuna fóra do país que dentro e tamén resulta complexa de encaixar nas liñas máis recoñecíbeis da lírica contemporánea galega. A sensación de estar ante un libro diferente parte xa das propias características da edición, cunhas ilustracións compostas por collages da propia autora e que combinan coa sensación de desasosego na que nos introduce a súa poética. Un discurso centrado nunha concepción pouco usual da feminidade, como xa nos alerta o título da súa primeira parte ("Citoloxía") e que se despega tamén da clásica enunciación intimista en clave persoal para procurar un enfoque innovador. Porque, se cadra, unha das cousas que máis chame a atención desta proposta poética é como o eu feminino en primeira persoa aparece multiplicado ante unha contraparte singular, creando así un discurso sobre a paixón que evoca a descrición indagadora dun fenómeno e permite camiñar por espazos pouco transitados (cegas / pasivas / tolleitas / somos / aceptables / só entón / é quen de / dicir / que nos / ama). A perspectiva de Begoña Paz apunta a unha visión do desexo dura e complexa, a medio camiño entre quen trata de explicar un acontecemento que non é individual, pero tampouco desiste de amosar as propias feridas. Polos seus escenarios pasean as bestas dispostas a devorar o obxecto desexado, e a paixón pode desencadear mutilacións e feridas que requiran dunha reconstrución na forma de bostelas (estamos deixando / medrar / esta nova / pel / amor / alimentándoa / con todo o / teu / desprezo). Unha achega diferente que nos convida a ollar baixo outras perspectivas a realidade da experiencia amorosa e que permite que a voz da autora volva ecoar nas nosas letras.