Cousas de rapaces

Tito Pérez debuta no xénero da novela despois de ter dado á luz varios monllos de relatos marcados polo ton realista e a vinculación aos escenarios urbanos dos bairros coruñeses. E neste sentido, O grupo é unha obra na que continúan eses elementos. Mesmo sen ser central para a trama farásenos evidente que é unha zona moi concreta da capital coruñesa a que serve de escenario, con referencias que falan tamén dos xeitos sociais que determinadas desas pertenzas poden chegar a xogar. Porén, pode que o máis interesante desta primeira novela sexa o desenvolvemento dun estilo baleiro de artificios, que sabe facer xogar a sinxeleza e o descritivo como unha virtude, creando unha narración áxil e efectiva. O grupo / Tito Pérez / Medulia / 2021 / 137 páxinas / 14,90 euros A perspectiva que nos ofrece Tito Pérez é case a reconstrución sociolóxica da vida dun rapaz en plena adolescencia, enfrontado ao desexo de encaixar no colectivo e, especialmente, nun conxunto de rapaces que deciden venderlle cara a súa aceptación no grupo. Trátase, por tanto, dunha trama que acontece principalmente nese submundo das relacións entre rapaces varóns dunha determinada idade, un escenario enormemente xerarquizado e onde a descuberta da sexualidade convive cos flirteos coas drogas ou o crime de baixa intensidade. Unha historia que, aínda que nunca se fai explícito, identificamos cos usos dunha mocidade de hai varias décadas, seguramente moito máis afectada por problemas como o abuso por parte dos iguais que nin tiñan nome nin acababan de considerarse máis que "cousas de rapaces". A trama lévanos a acompañar as desventuras de Xaime, o protagonista, como se nos asomásemos ao seu día a día, a maioría das veces co relato de cuestións relevantes para a historia principal, aínda que pode que nos preguntemos ao final se todas elas presentan a mesma importancia ou se non podía terse mellorado o seu equilibrio para conseguir un final máis climático. É fácil, abordando este tipo de cuestións, acabar caendo no relato moral, e este é un perigo que acompaña á novela desde o principio pero que o autor consegue esquivar case por completo. Máis aló das tendencias de educación explícita sobre temas sociais, que cada vez abundan máis na literatura galega, hai cuestións nas que é case redundante tomar partido e este é un dos acertos desta peza: confiar na intelixencia das persoas lectoras, ofrecendo case unha ollada documental sobre o tortuoso camiño do abuso e da exclusión que poden chegar a sufrir as persoas novas nestes contextos, dando tamén unha visión da súa persistencia no tempo.