"Con cen canóns por banda…"

Poderiamos recuperar a primeira frase da columna do mes pasado case exactamente. É esta unha Banda deseñada ou un libro ilustrado? Son o mesmo ou son cousas distintas? As diferencias son sutís e certamente complexas, por tanto, quer libro ilustrado, quer banda deseñada, estamos ante un libro magnificamente executado no gráfico. Viveiro 1810, augas mortais / Marcos Ferreiro / Deputación de Lugo / 2021 / 76 páxs. / 14 euros Esta BD conta a historia do importante naufraxio sufrido pola fragata Santa Maria Magdalena e o bergantín Palomo, integrantes da Expedición Cántabra, unha escuadra de vinte e sete buques e máis de dous mil homes formada por buques ingleses e españois que viñan de loitar na batalla de Santoña na guerra contra os franceses no ano 1810. Foron quen de loitar contra as tropas de Napoleón mais non puideron coa forza telúrica da natureza. A traxedia quedou marcada na memoria da vila de Viveiro. O libro está editado en formato apaisado e estruturado en base a unha ou dúas ilustracións por páxina acompañadas de textos de apoio que desenvolven a historia, que é narrada polo asistente do capitán da fragata Magdalena, Blas de Salcedo. O debuxo é de moita calidade, detallista, coidado e preñado de detalles que delatan un traballo exhaustivo na documentación de uniformes, barcos, lugares, e demais detalles históricos. É unha mágoa que non se tivera optado por facer unha BD nun formato máis ortodoxo, máis clásico de banda deseñada tradicional que podería ter dado nun albúm ben fermoso. Aproveitar este suceso do noso pasado para armar unha boa BD de aventuras, iso que tan ben fan os da BD francobelga que sacan o zume de cada feito histórico coma ninguén. A capa, feita a cor, anticipa as posibilidades do que podería ter sido. Un libro interesante polo carácter didáctico e divulgativo máis que polo seu valor como cómic. As páxinas finais ensinan o proceso creativo e de factura das páxinas, un recurso xa habitual mais que sempre se agradece para saber como se teceu a obra e como se foron engarzando os distintos procesos que dan no libro. Finalmente sinalar que ten unha edición excelente cun bo traballo na impresión, papel de calidade e tapa dura. Ademais é unha boa nova que as institucións aposten por valorizar dunha vez á banda deseñada que moitas veces é considerada unha arte menor ou mesmo un divertimento sen as aspiracións das outras, no cultural, no social e no económico. Só hai que mirar as axudas á creación da Xunta de Galiza para as que aínda non existe a BD, pese a termos no país unha das nóminas máis poboadas e interesantes de autores e autoras.