Durmir xuntos

No frío da tardiña invernal saímos Lúa e eu ao supermercado. De camiño voan sobre nós estorniños que chegan á vila en pequenos grupos desde todas as direccións: uns semella que veñen de Sober, outros da Pobra do Brollón... Desde a ponte do río Cabe observamos dous corvos mariños grandes pousados sobre unha póla que cae sobre o río. Nunha das rúas principais escoitamos un balbordo que case manca os oídos, ducias de paxaros chían por todas as partes. Sentímolos desde os magnolios, mirámolos polos beirís dos edificios. Recoñecemos cando menos dúas especies: máis de trinta lavandeiras e outras moitas saen e entran das árbores. Tamén hai pardais entre a follaxe que semellan discutir. Cae unha pluma diminuta que dá conta das aves que escoitamos pero que non podemos ver. Ao saírmos de facer a merca, nunha ameixeira xaponesa sen follas contamos cinco pegas, na seguinte árbore da mesma especie, outras catro, logo sete, seis, catro, once, trece, cinco e seis. En total censamos, así sen decatármonos, sesenta e unha pegas que se preparan para durmiren nas gallas espidas das nove árbores ornamentais. Estorniños, lavandeiras brancas, pardais e pegas estanse reunindo para durmir. Os xuntoiros de aves son propios destas datas. Paxaros que noutras datas do ano competirían polo territorio reúnense agora para soportar os rigores do inverno. E as vilas e cidades de todo o país son o lugar idóneo. A calefacción dos fogares, a calor que acumula o asfalto e mesmo os gases quentes dos coches contribúen a que a temperatura dentro dunha vila sexa, como mínimo, catro graos máis que a das aforas. Cantidade suficiente para que especies que pasan o día alimentándose en prados e bosques afastados se acheguen, ao caer a tarde, á calor urbana. Alén da calor, os durmidoiros ofrecen protección ante os depredadores e tamén son lugares de intercambio de información. Un estorniño que precise de alimento vai seguir a outros que dormen ao seu carón que están repoludos e con bo aspecto. Voar para vir a durmir á vila compensa en moitos aspectos. Porén, fóra das cidades tamén hai xuntoiros nocturnos de aves. Millafres reais, por exemplo, son rapinas que buscan outras para pasaren as máis longas e frías noites do ano. De feito, é esta a época cando se realizan censos de aves en durmidoiros. Estes permiten contar aves que durante o día están dispersas. Unha vez localizado un durmidoiro, cóntanse os exemplares que van chegando e, cun censo coordenado, pódese ter unha estima do número de millafres reais de todo o país. Iso ten permitido, con censos regulares, saber que esta especie ameazada aumentou nos últimos anos: unha das poucas alegrías que neste país temos no ámbito da ornitoloxía. E nós, como farían dúas grallas pequenas, xuntámonos para durmir lendo a Plinio o Vello, que na súa Historia Naturalis explica: Os millafres parecen ter ensinado mediante os movementos da súa cola a arte de dirixir unha nave, mostrando no ceo o que era preciso facer no mar.