Shakespeare en broma

Quizais ninguén como Shakespeare teña analizado no teatro a forma en que o poder e as paixóns se entrelazan, como as formas de facerse co poder e de xestionalo nos dirixen ao máis fondo da alma das persoas. Tamén como a política conduce a formas sutilísimas de comportamento que espertan afáns, tensións e conflitos nos que se pon a proba a condición humana. A disección que fai o dramaturgo é minuciosa e terríbel pero, lamentabelmente, nada diso se albisca sequera no espectáculo do Centro Dramático Galego. Reducir unha das traxedias romanas de Shakespeare a un esqueleto de trinta e cinco minutos é un proxecto delicado. Reducir as catro e poñelas unha detrás da outra é, sinxelamente, un disparate se non existe detrás un concepto potente que lle dea unidade e cohesión ao conxunto. E en Shakespeare en Roma non se percibe nada que se pareza á congruencia. Os argumentos, compendiados nunhas exiguas liñas básicas, pasan por alto a profunda análise -política e humana- das situacións que se dan en cada unha das obras, e acaban por reducirse a un desfile apresurado de figuras que din e fan cousas sen demasiado sentido, impedindo que o público perciba a complexa trama de propósitos ocultos, de maquinacións e de intrigas que se agochan tras cada acción. As personaxes, faltas de espazo para desenvolverse, desaparecen, transformándose en espectros planos e unidimensionais que actúan sen vontade propia. E as formas radicalmente diferentes de enfocar a posta en escena das persoas que dirixen cada unha das pezas incrementa o desconcerto e a dispersión do espectáculo. Para aumentar un pouco máis a confusión, o CDG decidiu que o elenco fose o mesmo para cada unha das pezas, sometendo actores e actrices a un estrés no que resulta absolutamente imposíbel a concentración. Toni Salgado, por exemplo, ten que interpretar sucesivamente a Coriolano, Bruto e Antonio. Hai que felicitalo por sobrevivir a cada función: é de supoñer que o mesmísimo Lawrence Olivier sufriría unha embolia tras un tour de force de semellante calibre. Así, todo queda fiado á falsa teatralidade, a un guignol carente de relevo e de matices, no que o brío e a axitación substitúen a profundidade que Shakespeare lles confire ás súas obras. Cabe preguntarse por que unha institución como o Centro Dramático Galego acomete un proxecto tan falto de coherencia, de intención artística e de orientación conceptual. O programa de man proclama, citando a Antón Reixa, que "estamos en guerra pero hai que reflexionar": talvez cumpriría comezar por interrogarse sobre os obxectivos e o papel do propio Centro.