"Repercutirá na xente": alarma no sector do transporte por estrada de mercadorías pola fin da bonificación ao gasóleo

O sector galego do transporte por estrada comeza 2024 coa incerteza dun futuro que prevé inestábel polo lastre dunha estrutura protagonizada, na súa maior parte, por empresas de pequeno tamaño. Un dos seus maiores problemas parte do prezo dos combustíbeis, un gasto que constitúe na actualidade máis de 40% dos custos e que, nalgúns casos, pode chegar a representar mesmo até 50%, cando o custo de persoal representa 39%. Este foi o cabalo de batalla do ramo en 2022 cando en xuño dese ano conseguía que o Consello de Ministras e Ministros aprobara prorrogar a bonificación até o 31 de decembro de 2023, reducindo o importe a 10 céntimos/litro até finais de setembro e de 5 céntimos/litro até final de ano. Desde a Asociación Empresarial de Transporte de Mercadorías por Estrada da Galiza (Apetamcor), a entidade máis representativa entre as pequenas e medianas compañías transportistas do país, a súa secretaria xeral, Myriam Otero, explica a Nós Diario, que o ano que agora comeza “será complicado”. Malia a redución do prezo do combustíbel co que se despedía 2023 na Galiza (ao redor de 1,5 euros/litro no gasóleo) cren que a variabilidade do mercado petroleiro afectará ás empresas de transporte. “Somos 6.400 empresas con 22.000 vehículos e un 80% delas teñen entre dous e tres condutoras e condutores”, analiza Otero, “polo que calquera oscilación no importe que pagamos polo gasóleo impídenos responder axeitadamente e de maneira rápida cunha boa xestión”, engade. Por este motivo, desde Apetamcor demandan que o Goberno español interveña “para garantir unha estabilidade nos prezos e poder planificar os custos”. As bonificacións do transporte estenderanse, para toda a poboación, até decembro de 2024 Inflación, falta de servizos e relevo xeracional O transporte na Galiza tamén sentiu o peso da inflación en 2023 e teme que o panorama este ano non mellore. “A compra de vehículos e remolques subiu un 30%, un aumento que nunca acontecera nun período tan curto de tempo”, asegura a responsábel de Apetamcor, “e as empresas non teñen capacidade para que se implique aos clientes. Porén, segundo indica a Nós Diario o secretario xeral da Federación Galega de Transporte de Mercadorías (Fegatramer), José Carlos Garcia Cumplido, os custos “terán que rematar repercutindo no servizo e, finalmente, tamén no consumidor”. Ambas as dúas organizacións sinalan, ademais, que no actual contexto económico outro dos problemas foi o aumento que padeceron por parte das empresas aseguradoras como consecuencia do incremento dos roubos de combustíbel nos últimos meses. “Seguimos pedindo que se habiliten aparcadoiros vixiados, hai poucos e os que existen son privados e teñen uns custos bastante elevados”, asegura Otero. Xunto a esta demanda, Apetamcor coloca na listaxe de reivindicacións sen realizar a habilitación de almacéns "onde poder deixar as mercancías cando o destinatario no se fai cargo". O prezo dos alimentos sobe sen beneficiar produtoras nin transportistas Outro problema para o sector do transporte na Galiza é a falta de relevo xeracional. Malia que se precisan condutoras e condutores en moitas empresas galegas, máis de 50% delas contan con persoal que supera os 54 anos, non atopan persoal. Neste sentido, o programa que puxeron en marcha desde Apetamcor en 2023 conseguiu incorporar 200 transportistas procedentes de Perú e seguen reivindicando que desde o Goberno español adapten iniciativas que xa funcionan noutros países da UE onde, como asegura Otero, “sempre houbo preocupación pola formación e teñen escolas de transporte desde hai máis de 60 anos nas que obteñen todos os carnés e fan prácticas nas empresas, e ao tempo estas van facendo a súa canteira". Agora mesmo os trámites poden significar un custo de 5.000 euros e cinco meses até conseguir os documentos definitivos. Subcontratación, pagos e descarbonización O sector agarda poder reunirse este mesmo mes co Goberno español para trasladarlle a urxencia da súa situación. Ademais dos sinalados, Apetamcor apunta que había un compromiso para limitar a subcontratación a tres participantes mais "aínda hai un abuso exaxerado por non cumprirse”, explica Myriam Otero, “agardamos que se retome este tema e acoute a actual situación”, reivindica. Como problema engadido pon enriba da mesa, ademais, os prazos de pago polo traballo que non se cumpren “malia contar cun regulamento sancionador que indica que se teñen que pagar os portes como máximo a 60 días desde a data de realización do transporte e hai moitas empresas que non o teñen en conta”. Por último, o sector reivindica poder participar máis na descarbonización, algo “imposíbel” agora mesmo nos longos percorridos. “Os camións a gasóleo non teñen substitutos e no caso galego no transporte estamos na periferia da periferia”, argumento Otero, “non contamos con vehículos de 40 toneladas cun motor que non sexa de combustión”, engade. Porén, lembra que se foron mudando moitos “seguindo a normativa europea”. Os transportistas galegos desbotan un paro Un sector pendente do estado das estradas Desde Apetamcor lembran que o transporte por estrada representa “un 95% de todo o traslado de mercadorías que se realiza no país” e aínda así, “o estado de conservación das nosas vías é lamentábel”. Coincide nesta apreciación Fegatramer que bota en falta solucións "definitivas" para os problemas da A-6 "que mantén moitas limitacións de tráfico", en opinión de José Carlos García. Outra das vías que precisaría unha mellor conservación sería a A-52. "Ten o firme do carril dereito prcaticamente inoperativo e vai máis alá do desgaste dos pneumáticos e atinxe á seguridade vial", engade. En relación á A-53, considera que o prezo "é abusivo para o sector". Sobre a denuncia de falta de conservación das principais vías de comunicación, Fegatramer apunta como responsábeis ás empresas concesionarias. "Ademais de cobrar un importe que é un disparate a través das peaxes, non hai mantemento", asegura o seu secretario xeral, "nin no que ten que ver coa pintura nin co propio firme", engade. Por último, García lembra obras pendentes "como a A-54 ou da A-56 que xa nin se fala", unha situación que, entende, "desintencivar a radicación de novas empresas no país".