Perspectivas dunha economía verde

A superficie dedicada á produción ecolóxica incrementouse en Galicia nos últimos seis anos (2015-2022) nun 64%. Un incremento que supón case 18.000 hectáreas adicionais dedicadas ao cultivo ecolóxico. Neste período, o número de operadores certificados incrementouse nun 61% e isto supuxo un incremento do volume de facturación de 42 millóns de euros a máis de 100 millóns (170%). A produción e consumo mundial de produtos coa certificación ecolóxica leva medrando de xeito constante dende hai máis de 25 anos, unha tendencia que seguramente se acentúe no curto ou medio prazo. Son varios os factores que entran en xogo e determinan a presenza destes alimentos nos fogares. Especialmente relevante é a toma de conciencia por parte das persoas consumidoras da influencia que ten a alimentación na saúde, pero tamén a existencia dunha maior conciencia polo coidado do medio ambiente e polo benestar animal. Entra en xogo o impacto económico real dos modelos produtivos agroecolóxicos e, sobre todo, a dimensión social e ambiental da sostibilidade pensando no aproveitamento dos recursos naturais e na produción de alimentos. Pero tamén a necesidade de proporcionar as ferramentas necesarias para conxugar desenvolvemento rural, actividade agraria e medio ambiente, como estratexia para lograr un modelo de desenvolvemento e crecemento sostible, proposta na que traballan as institucións europeas e mundiais. Recuperar o equilibrio A economía mundial consumiu no 2022 o equivalente a 1,75 planetas Terra, dende o punto de vista da capacidade de rexeneración dos recursos naturais. E o 98% das catástrofes mundiais no 2021 producíronse por eventos relacionados coa climatoloxía extrema, provocando perdas (impacto económico) por máis de 300.000 millóns de euros. Así, recuperar o equilibrio entre capacidade e consumo de recursos é fundamental para reducir o risco ambiental, social e tamén económico no noso sistema. A superficie agraria útil dedicada á produción ecolóxica representa un escaso 5% O Pacto Verde é a estratexia da UE para alcanzar o obxectivo da neutralidade climática de aquí a 2050. Entre as iniciativas que inclúe a estratexia atópase a proposta “Da granxa á mesa”, que procura a transformación do sistema alimentario da UE nun modelo sostible, dende a produción ata o consumo, co firme obxectivo e compromiso de garantir alimentos suficientes e accesibles, contribuír á neutralidade climática de aquí a 2050 e garantir uns ingresos xustos e un firme apoio ás produtoras e produtores primarios. Na presentación desta estratexia, no ano 2020, a Comisión reafirmaba o obxectivo de construír un sistema alimentario xusto, saudable e respectuoso co medio ambiente. Unha transición que necesariamente deberá apoiar a reforma da Política Agraria Común (PAC). Produción ecolóxica Un dos obxectivos específicos recollidos pola estratexia “Da granxa á mesa” é o aumento da cantidade de terra dedicada á produción ecolóxica. Un fin que persegue reducir o impacto ambiental dos sistemas alimentarios, garantir a dispoñibilidade de alimentos saudables e accesibles tamén para as vindeiras xeracións e incrementar a resiliencia da cadea agroalimentaria (un dos principais sectores económicos da UE) fronte ás crises. Concretamente, os Estados membros fixaron este obxectivo, de aquí a 2030, nun 25% de superficie agraria útil ecolóxica. En España, a superficie destinada á produción ecolóxica aumentou un 8% no 2021 fronte ao 2020, superando os 2,6 millóns de hectáreas. Un dato que sitúa a superficie agraria útil dedicada a ecolóxico no 10% aproximadamente. Así, España é o primeiro país europeo en superficie e produción ecolóxica e un dos principais produtores por superficie da UE e do mundo. En Galicia, a superficie agraria útil dedicada á produción ecolóxica representa un escaso 5%, algo menos da metade do que representan estas producións no conxunto do Estado, e un dato moi afastado do obxectivo acordado e recollido no Pacto Verde. Esta realidade incide na necesidade de incrementar o apoio para a conversión e mantemento á produción ecolóxica, polo seus beneficios dende un punto de vista ambiental, e poder compensar así a repercusión do actual escenario socioeconómico na estrutura de custos de produción e os servizos aos ecosistemas xerados por este modelo produtivo. Un investimento que permite dun xeito directo traballar nunha problemática social de urxencia no mundo rural: a crise demográfica. Fixar actividade económica nas áreas rurais é unha das fórmulas que permite fixar poboación, xerar oportunidades laborais e fomentar o asentamento de empresas directa ou indirectamente relacionadas coa produción agroalimentaria.