O crecemento económico galego no contexto post-Covid

A campaña electoral está provocando unha crecente desconfianza nos datos económicos, dadas as inexactitudes, mentiras e manipulacións constantes que se están observando tanto en discursos como en debates, particularmente polo candidato do Partido Popular, Alberto Núñez Feijoo. Ao mesmo tempo, estes datos están orientados case en exclusiva á situación española no relativo a outras potencias económicas europeas, ocultando o comportamento territorial interno dentro do Estado. Xeralmente, a evolución económica permite observar determinadas tendencias con certo grao de estabilidade. Só procesos revolucionarios ou guerras modifican patróns económicos de longo prazo. Precisamente este tipo de situacións son as que se observan nos últimos tempos, derivado do que se coñece como shocks externos: unha pandemia, unha crise enerxética e unha guerra en territorio europeo. Neste complexo contexto, o comportamento económico de Galiza ten unhas características concretas, que mesmo gañan interese se se comparan co Estado español. A economía española medrou no último ano o dobre de rápido que a economía galega Os datos do PIB Para unha primeira análise imos empregar un dos grandes indicadores económicos: o Produto Interior Bruto (PIB), se ben cun matiz que resulta importante: aplicarase tamén a inflación, o que nos permite ter uns datos máis realistas. Se os prezos soben é evidente que o PIB tamén debería subir, aínda que non se estean producindo novas manufacturas ou vendendo máis servizos. En canto ao período temporal, observaremos o acontecido dende 2018, dous anos antes da pandemia, para ter certa perspectiva da situación. En primeiro lugar, observamos que a economía galega estaba medrando a un ritmo inferior á española durante os dous anos anteriores á Covid: mentres a economía estatal medrou un 3,2% en dous anos, a galega só o fixo nun 1,1%. Porén, a Covid, que tivo un impacto tráxico na economía mundial, afectou en maior medida á economía estatal que á galega. Esta situación ten sentido, dado que importantes territorios do Estado (como Canarias ou o arco mediterráneo) teñen unha dependencia do turismo superior á galega, totalmente bloqueado durante os meses máis duros do peche. Así, o Estado español viuse arrastrado en maior medida que Galiza, até perder un 19% do PIB en tan só un trimestre, mentres no caso galego esta cifra “só” se situou no 15%. Como era de agardar, como Galiza caeu menos, tamén se recuperou lixeiramente máis rápido e en maior medida que o Estado, pero non totalmente. O rebote das economías galega e estatal non foi suficiente para voltar a cifras prepandemia no curto prazo, e no verán do 2021 a economía, aínda que xa medraba, non chegara ás cifras do 2019. Neste contexto, é no que a inflación se volve un aspecto fundamental, polo que volve a inestabilidade. Esta cuestión é importante, porque se temos en conta a inflación, os datos amosan unha situación preocupante: o PIB cae novamente durante un ano, até que se modera a inflación total. Dado que a inflación foi superior en Galiza que no Estado Español, as consecuencias desta situación rematan sendo peores para nós, e esa mellor saída observada despois dos peches da Covid xa desaparece no ano 2022. O dato máis preocupante O dato máis preocupante é que durante o último ano Galiza volve á situación de partida: a economía galega ten un crecemento inferior ao da economía do Estado. E a diferenza é substancial: o Estado español medrou o dobre que Galiza dende o inicio do ano 2022. Se se analiza no período total, observamos o impacto real que tivo a Covid: do primeiro trimestre do 2018 ao primeiro trimestre do 2023, a economía galega tan só medrou un 1,2%, mentres a economía española fíxoo tamén nun escaso 2,6%. De todos modos é importante ter en conta o cambio de posición en relación á crise previa, no 2008. Claramente a existencia de importantes paquetes de estímulo está contribuíndo a minimizar o potencial impacto dunha crise destas características sobre a economía e a cidadanía. Previsiblemente, para garantir retornar a novas taxas de crecemento a política económica intervencionista chegou para quedar.