THAMIZHACHI THANGAPANDIAN, ESCRITORA TAMIL

“A miña quere ser unha voz poscolonial que fala contra a hexemonía, o imperio e o pensamento dominante”

.

De nome T. Sumathy mais coñecida como escritora comoThamizhachi Thangapandian é unha das principais poetas da literatura támil e unha voz que se ergue contra o cánon imposto, a glogalización literaria e na defensa da palabras das mulleres, en especial, das comunidades rurais de Támil Nadu. Visita a Galiza no marco do proxecto REACTIV_ARTE de Implicadas no Desenvolvemento no que colabora. 

-Como inicia a súa traxectoria de poeta e activista?

Non foi unha escolla consciente. Proveño dunha familia na que a cultura estivo sempre presente, a través do baile clásico, da música. Os meus país foron os alicerces que me levaron a escribir mais o desencadéante maior a vontade de contar as experiencias das mulleres da miña comunidade rural. Sentía que eran mulleres moi sabias, ás que lle debía moito, das que tanto aprendera, en especial, o respecto a min mesma, a necesidade de ser independente, de me expresar con liberdade, mesmo con vehemencia. Quería falar desas mulleres que son heroínas mais non recoñecidas. 

-A poesía é a canle privilexiada para contar esas experiencias?

Ao meu ver é a forma literaria que implica maior desafío. En támil temos unha palabra especial que define a poesía como a raíña da linguaxe. Nas novelas e relatos podes contar historias mais a poesía ten o desafío do sucinto. No meu caso é importante sinalar que na poesía en támil foi un punto de inflexión a lectura de poetas Sangams que tiñan a capacidade de expresar o poder da linguaxe a través da poesía. Sempre pensei que de me dedicar a escribir tiña que ser poesía por ser o xénero máis elevado, a mellor maneira de compracer ás musas. 

-Esa condición de poeta támil esíxelle dalgunha maneira converterse en representante da súa literatura?

Non sinto que represente a ninguén nin escribo para facelo. Non represento a ningunha comunidade nin ás mulleres en particular. Teño, iso si, sensación de complementariedade coas mulleres da miña comunidade, das que tanto aprendín. Son eu certamente a que aprendo desas mulleres, maiormente analfabetas, a pesar de non pertenceren a ningunha elite nin estaren valoradas. Son mulleres moi importantes e non só para min mesma senón para toda a sociedade. 

-Coa súa posición trata de cuestionar o canon literario, en concreto, o da lingua inglesa?

O persoal é sempre político e para min a escolla de escribir en támil é, polo tanto, unha escolla política. E non só escribir na miña lingua senón facelo sobre as mulleres rurais e no meu dialecto. Quero que a miña sexa unha voz poscolonial, que fala contra a hexemonía, o imperio e o pensamento dominante. Na actualidade o goberno da India mantén o discurso de que é xa un país do primeiro mundo mais, ao meu ver, está presa aínda dunha bagaxe colonial. No meu caso, fun beneficiaria dunha educación en lingua inglesa, podería optar por escribir nesa lingua pero non me interesa. Interésame comunicarme coa literatura na miña propia lingua que, por outra parte, é máis rica e antiga que o inglés. Decidín non escribir en inglés, non quero o recoñecemento e a gabanza internacional nin dos círculos anglófonos senón amosar o orgullo pola miña cultura, pola lingua támil que ten máis de tres mil anos de historia.

-Esa postura supón xa unha crítica a como se constrúe a idea de literatura universal?

Hai quen a critica porque di precisamente que esa escrita non é universal, que é difícil, mais eu considero que iso non é importante, que o que realmente é relevante é expresar a identidade con orgullo. Nese sentido, citaría e concordo co escritor poscolonial de Nixeria Chinua Achebe que di que a literatura provendo po da súa aldea. Escribiu moito de por que en Nixeria os nenos e nenas tiñan que estudar a literatura inglesa e falaba tamén do poema “Narcisos” de Wordswort para reflexionar sobre o sentido que ten que aquelas crianzas estudaran un poemas sobre narcisos que non van ver nunca ao tempo que defendía a necesidade de coñecer o seu contexto e a súa natureza. No mesmo sentido, Ngugi Wathingo comezou a escribir en inglés e logo decidiu volver a súa lingua, cun grande debate con Soyinka que defendía que compría utilizar o inglés como lingua literaria.   

-Que supón na súa condición de autora ese compromiso coa súa lingua?

O inglés é a lingua de comunicación mais entre o pobo támil dáse unha actitude bastante condescendente cara a lingua támil.Considérase que as persoas que falan e escriben en inglés son merecentes de respecto. As rapazas e rapaces que veñen do rural, da escola pública, son ridicularizados e hai unha especie de presión para se mesturaren no ámbito urbano e se adaptaren a unha cultura ficticia da globalización que non comparto. É importante que a través da literatura se poda dar a coñecer unha lingua e unha escrita literaria que ten máis de tres mil anos, que se conceptualizou a través do cancioneiro popular, das formas da terra... A literatura ten que falar a esa mocidade e convidala a non ceder perante as presións de americanización e globalización. No meu caso, fixen o doutoramento en inglés e estudei en escolas de lingua inglesa e é precisamente iso o que fai que a xente pense no tema cando vou a algún espazo público e defendo a miña posición. Se quixese escribir en inglés podería facelo mais considero que esta é a postura que debo tomar. A mocidade é un colectivo moi importante co que é preciso interactuar a través da poesía. A adolescencia é presa do monopolio cultural occidental e por iso é de gran relevancia transmitir non só a cultura támil senón a de toda Asia que non ten nada que envexar á occidental. Todo isto ten a ver coa miña escolla de escribir en támil. 

-A súa obra chega ao galego pola tradución da tamén escritora María Reimóndez. Podemos aplicar en literatura o concepto de sorodidade? É a vía para tecer redes e saltar o cerco da imposición do canon hexemónico?

Na miña intervención en Vigo vivín un exemplo práctico disto cando unha muller me comentou que se sentira moi próxima aos meus poemas como muller dun contexto rural. Este contacto é, tamén, a mellor maneira de romper as barreiras. En Galiza dáse unha loita contra a hexemonía do español, da mesma maneira que en Támil Nadu a temos co inglés. A tradución está, na miña consideración, nun lugar elevado porque é quen de romper muros e axudar a danos conta da importancia doutras culturas. Estou especialmente contenta da tradución que María Reimóndez fixo dos meus poemas. A través do que falo das guerreiras de Sri Lanka unha muller en Galiza pode coñecer a situación desas mulleres noutra parte lonxana do mundo. Ese é o poder da tradución, permite relacionarnos entre nós. Tamén este tipo de visitas facilita o encontro. Pertencemos a dous países que contan cunha lingua rica, unha vida rural e un colectivo de activistas pola lingua, como acontece en Támil Nadu. 

-A violencia contra as mulleres é un dos temas da súa obra poética?

Prefiro falar da violencia das mulleres do rural e non da violencia en xeral. Son matices sutís que me preocupan. Semella que cando a violencia é nas cidades é cando se lle presta atención. Vemos como o caso da moza violada en Delhi, sendo un caso de grande gravidade, sae nos medios de comunicación mais hai milleiros de mulleres asasinadas non só na India senón no resto do mundo e non vexo procesións de líderes políticos que se conmocionen pola situación. As mulleres intocábeis, as indíxenas, nunca reciben atención e eu quero prestarlla na miña obra, tamén ás mulleres que son vítimas das guerras.