Vídeos, banda deseñada e palestras: Homenaxe no cabodano de Ricardo Carvalho Calero

O 25 de marzo de 1990 falecía aos 79 anos de idade o intelectual ferrolán Ricardo Carvalho Calero, quen deixaba tras de si un gran legado na cultura galega. En 2019, e tras varios intentos infrutuosos, a Real Academia Galega decidía dedicarlle o Día das Letras no ano 2020, mais a pandemia impediu que puidesen decorrer as conmemoracións da mesma maneira e coa mesma intensidade que en anos anteriores. Malia que o asociacionismo cultural de base se dirixira á RAG, a través da Federación Galiza Cultura, para solicitar a prolongación do Ano Carvalho a 2021 debido á imposibilidade de conmemorar o autor ferrolán, nomeadamente no ensino, a Academia optou pola elección doutra persoa homenaxeada, que resultou ser Xela Arias. "Hai que mirar cara a adiante e non deixarse derrotar pola situación", indicaba o presidente da institución, Víctor Freixanes no mes de xaneiro. Ao seu parecer "ningunha figura recibiu tanta atención en 2020 como Carvalho Calero". A propia federación e institucións como os concellos de Lugo e de Ferrol anunciaran o ano pasado que, con independencia da decisión da RAG, seguirían a celebrar Carvalho Calero en 2021. Neste contexto, e con motivo do cabodano do autor de Scórpio, Galiza Cultura convida no día de hoxe as asociacións culturais e os centros de ensino a recordar e espallar a vida e obra do ferrolán coa xornada organizada baixo o lema "Carvalho, Lingua e Terra". Banda deseñada Precisamente, a federación vén de editar unha banda deseñada sobre Carvalho do humorista gráfico Pepe Carreiro, autor dos cadriños que publica Nós Diario as terzas feiras. Galiza Cultura repartirá o cómic de balde e xa o puxo a disposición das persoas interesadas na súa web. En Amigo Carvalho. Do Halley ao Hubble, Carreiro plasma a historia do ferrolán resumida en 30 páxinas con deseños en branco, negro e azul. O respecto que o escritor lle tiña á Universidade, o golpe militar de 1936, a represión que sufriu, a súa paixón polo teatro e a obtención da súa cátedra de Lingua e Literatura Galega son algúns dos feitos que o ilustrador plasma na banda deseñada. Vídeo 'Carvalho coa Galiza' Por outro lado, a Asociación Cultural Alexandre Bóveda (ACAB) proxectará ás 20 horas no seu local o vídeo Carvalho coa Galiza, e, ao remate, organiza un coloquio a través da rede con relatores e representantes das diversas asociacións culturais que participan na homenaxe, na que tamén intervirán os especialistas María Pilar García Negro e Manuel Castelao Mexuto. "Temos unha gran débeda con Carvalho Calero, non só polo legado escrito que deixou, senón tamén pola dignidade e respaldo que achegou ás asociacións de todo o país coa súa participación en coloquios e actos. No ano 1987 estivo participando nunhas xornadas desta asociación", expón, en declaracións a Nós Diario, Xoán Carlos Garrido, presidente da Federación Galiza Cultura. O vídeo, de carácter didáctico, comeza co saúdo de María Victoria Carballo-Calero Ramos, filla menor do intelectual ferrolán, no que fai referenciaá última década de vida do seu pai. "Na familia tiñamos temor de que non levase ben a súa retirada das aulas, mais foi unha satisfacción enorme comprobar como el continuou a traballar e a publicar nese tempo, e como foi requirido para conferencias e actos públicos dun cabo ao outro da Galiza. Grazas por dar a valer e descubrir tantos aspectos da obra de Ricardo Carvalho Calero", expresa na gravación. A seguir, García Negro e Castelao realizan unha serie de exposicións en formato de diálogo no que "procuramos dar os elementos da biografía, da personalidade e da súa obra, que é moi rica e variada, do mellor modo posíbel", relata García Negro a Nós Diario. "A respecto da obra, por un lado damos a valer todo o seu labor como poeta, dramaturgo e narrador e, asemade, a súa obra científica con obras absolutamente fundamentais como a Gramática elemental do galego común e unha obra monumental como é a súa Historia da literatura galega contemporánea", explica a experta. En canto ao teatro escrito por Carvalho, Castelao Mexuto destaca unha das obras que "aínda non pisou as táboas, como é A sombra de Orfeo, unha peza escrita en 1948 que, malia estar o autor tan marcado pola penuria que o abafaba, non a manifesta en absoluto, está elíptica. Escribe como se o franquismo non existise e anticipa unha Galiza diferente", sinala Castelao Mexuto na gravación. Este non é o único vídeo que se proxectará para homenaxear Carvalho Calero. A Sociedade Cultural Medulio de Ferrol e a Asociación Socio-Pedagóxica Galega (AS-PG) presentarán á mesma hora a nova versión da célebre entrevista realizada por Francisco Salinas ao escritor. 'Tempo de esperanza' proxéctase en Ferrol Tempo de esperanza (Carvalho Calero na súa propia voz) é o título da peza audiovisual de 38 minutos que se proxectará ás 20 horas de hoxe no Hospicio de Ferrol. Os profesores Francisco Rodríguez e Xoán Costa son os responsábeis de reeditar esta entrevista de máis de tres horas, centrándose na resposta de Carvalho "a temas de diversa índole, como a súa participación como redactor xunto con Lois Tobío do Estatuto de 1931 ou a súa participación na Editorial Galaxia ou na Guerra Civil española", explica Xoán Costa ao xornal. Costa define Carvalho non só como "aquela persoa pola que pasaron os avatares da cultura galega e a situación política que se deu, senón tamén por ser innovador en moitos outros ámbitos, como no ensino, a través da súa presenza no colexio Fingoi de Lugo". Destaca del que foi o primeiro catedrático de Lingua e Literatura Galegas da Universidade de Compostela e autor da primeira gramática científica do idioma. "A súa obra da historia da literatura galega segue a ser válida a día de hoxe, é unha voz que centra o século XX e formou parte da recuperación, xunto a Castelao, Otero Pedraio ou Risco, da idea de ser galegas e galegos despois da guerra", relata.