De Adolfo Domínguez ás 'faralaes'

Non sei se hai unha forma "correcta" de vestir, pois este é un tempo líquido no que as normas están cuestionadas dun modo xeral. Non sendo as relacións de poder, que seguen a ser as mesmas, a xustiza, o exército e as policías e os gobernos xa se encargan diso. Un amigo meu dicíame unha vez que el vestía de traxe porque José Díaz, o secretario do Partido Comunista Español na época da República, tamén o facía. Referíase a que un comunista de verdade, e non os "carrillistas", era unha persoa seria que non precisaba escenificar discordancias senón que era revolucionaria na súa práctica. Mais hai uns poucos anos, xa ninguén lembrará, entrou no Congreso un grupo de persoas en camisa, cos pantalóns baixados e transportando un carriño de nenos cunha meniña dentro e non recordo se lle deron o peito in situ. Un dos membros do grupo gastaba unhas "rastas" potentes que sorprenderon a uns e a outras, agora que perdeu o escano entrou nun programa de "supervivientes". Aquela entrada escenificada cuestionaba as normas de vestimenta habitual nos parlamentos. Usualmente os parlamentos reclamaban para si a representación dun poder cidadán. En principio, un lugar especial e solemne. Mais hai xa solemnidade na vida civil? Ao final, a xente que entra en camiseta no parlamento acaba vestindo traxe ou saia longa para bicar a man do Borbón de quenda, finalmente é o que hai. E volvo á idea que me trouxo aquí, a vestimenta. Son dunha das xeracións que mudou a vestimenta dun xeito radical, na fotografía dos dez aniños para o exame "de ingreso" aínda teño unha garabata, suxeita con goma no pescozo, mais para a "reválida de cuarto" de bacharelato, con catorce anos, xa poso cun xersei de punto e colo redondo sen garabata ningunha. Así foron indo as cousas. O vestidor da política E consideramos o traxe masculino e a roupa formal en xeral como cousa "retrógrada", "carca", etc. Hoxe diriamos tamén "patriarcal". E gastamos pantalón vaqueiro e trenka e chuvasqueiro e demais. E deixamos de facer a raia do cabelo ao lado. E etc., non sigo aínda que é un asunto antropolóxico do máis interesante e que me motiva. Cuestionamos o que había establecido nos usos sociais, creamos a moda "progre", que consistía na informalidade. E así chegamos aos primeiros anos tras a morte de Franco, con desarranxo no vestiario de homes e mulleres. Houbo unha proposta de moda que era unha certa corrección estética, esencialmente a de Adolfo Domínguez. A moda de Domínguez merecía e merece unha maior atención intelectual polo que supuxo e supón. É unha proposta de elegancia mesurada, no meu parecer moi digna. Mais nos últimos anos percibo que a cousa mudou, sobre todo entre as mulleres políticas. Chamoume a atención cando no segundo goberno de Zapatero as mulleres ministras posaron para unha revista de moda. Comprendín a intención, era unha revista moi lida por donas da burguesía e querían chegar a elas. Mais iso tiña alcance ideolóxico tamén, ou así o pensei no momento e así o dixen. A moda é un signo e unha expresión ideolóxica. A moda é un signo e unha expresión ideolóxica E o que xa me rompeu os esquemas, por dicir algo, foi cando unha ministra salerosa contou que tiña pares de "Manolos", uns zapatos horríbeis e escandalosamente caros. O "socialismo" español propuña así como proposta estética, como moda, as formas rechamantes e charramangueiras e o luxo desproporcionado. E fun vendo que as políticas da corte, tanto tiñan do PP como do PSOE vestían con roupas floridas e de cores brillantes. Teño que dicilo, no meu parecer de pouco gusto. Curiosamente nos madriles a xente que gasta "Manolos" unen o luxo coa vulgaridade. Ben sei que é cuestión de gustos e que cada quen ten o seu. E que un estilo ou outro non ten significación ideolóxica en por si, pódese pensar dun modo ou doutro e vestir de calquera xeito, mais neste caso é unha mostra do poder ideolóxico, da hexemonía na sociedade que ten a dereita da corte. A xente que se botou a bailar sevillanas nos anos oitenta, aínda que hoxe custe crelo nas cidades con alcaldías do PSOE celebraban a 'Feria de Abril', pasou a integrar os volantes e faralaes na roupa "de vestir". Para min todo iso ten unha explicación na hexemonía profunda e difusa da ideoloxía das mesmas clases dirixentes de sempre, os señores e señoras do barrio de Salamanca de toda a vida pariron fillos e fillas que pasaron da adusta moda do Opus e misa de doce aos brillos escandalosos das discotecas. As boutiques e os salóns de peiteados teñen hoxe un papel importante na comunicación política e no dominio ideolóxico. Adolfo Domínguez, onde estás que non te pronuncias? Fai algo que tanta vulgaridade fai pasar pena.