A vida é un estado mental

Despois do seu xenial debut en 1999, con American Beauty, Sam Mendes transitou de xénero en xénero, case sempre, con moi bo tino. Dramedias (Un lugar onde quedar), melodramas (Revolutionary Road), cine negro (Camiño á perdición), bélico (Jarhead) e até revitalizou as pelis de 007 coa estupenda Skyfall e, a un pouco menos boa, Spectre. Sempre con guións de outras, até a anti-bélica 1917, que escribiu a catro mans coa escocesa Krysty Wilson-Cairns. O imperio da luz é o seu primeiro guión en solitario. Toma como premisa un, outrora, luxoso cinema para se centrar na súa encargada e a súa particular cuadrilla. Unha trama que aparenta ser outra oda máis ao cinema, porén, aínda que tamén pon en valor o cinema, céntrase sobre todo nas enfermidades mentais, en concreto a que padece a protagonista, interpretada pola oscarizada Olivia Colman (A favorita). A historia sitúase nos estertores de 1980. Hilary traballa de encargada no Empire, o cinema de referencia dun pobo costeiro do sueste de Inglaterra. A rutina diaria e o bo ambiente laboral axúdalle a superar unha depresión que a deixou internada hai un tempo. A chegada do xovial Stephen ao equipo axudará a ir deixando de lado “o de Trevor”, frase en clave utilizada para ir ao despacho do xefe co que mantén unha relación malsá. A noite de fin de ano, Hillary comeza unha improbábel historia de amor con Stephen: el é 20 anos máis novo e, ademais, é negro. Coa permisividade do goberno de Tatcher co auxe dos skin-heads e demais bandas racistas, a relación non é segura de todo. Non só deben ocultarse no traballo por seren compañeiros, senón que tamén deben andar con ollo polas rúas. Pero para Hillary todo é ideal. Un sopro de aire fresco que lle fai sentir bolboretas no estómago como cando era máis nova. Tanto é así que decide deixar de tomar a medicación. É aquí onde o filme, por fin, despega ao desvelar a verdadeira enfermidade que padece a protagonista: unha sorte de síndrome maníaco-depresivo esquizoide. Mendes patina nun guión cheo de clixés ao que se lle ven as costuras, pero acerta de cheo ao non romantizar a enfermidade. Decide afondar nos seus síntomas (a verborrea, o insomnio, a manía persecutoria, a mirada, a extrema intelixencia) e nas súas consecuencias, tanto para o que o padece, como para o seu entorno máis próximo. E aquí é onde aparece o valor curandeiro do cinema. Non como algo milagreiro e xa está, senón como un punto de partida que axuda abrir a mente a outros sentimentos, outras sensacións, outros mundos.