Un filme de matices

Na súa primeira longametraxe, Os duelistas (1977), Ridley Scott deixaba claro que os duelos estaban prohibidos en Francia, así que cobra sentido que sexa el mesmo quen dirixa o último duelo "legal" permitido neste país. Aconteceu a finais do século XIV, no reinado de Carlos VI, a raíz da acusación que presentou Jean de Carrouges contra o seu amigo Jacques Le Gris pola violación da súa muller Marguerite. O último duelo (The Last Duel) / Ridley Scott / Reino Unido - EUA / 2021 / 152 min. A historia está narrada desde eses tres puntos de vista: o do agraviado marido, o do acusado que alude consentimento e o da muller violada. Un 'rashomon' en toda regra escrito por tres guionistas: Matt Damon, Ben Affleck e a directora Nicole Holofcener, achegando a visión feminina ao relato. Damon e Affleck reúnense na escritura de guión máis de vinte anos despois de gañar xuntos o Óscar por O indomábel Will Hunting, e pode que volvan compartilo. Matt Damon, ademais, interpreta Carrouges e Affleck, que inicialmente sería Le Gris, fai de nobre déspota. É Adam Driver quen se pon na pel de Le Gris e, vistos o resultados, foi todo un acerto de casting. Mención á parte merece a, até agora televisiva, Jodie Comer que come a cámara en cada secuencia e xa ten asegurado un papel no próximo megaproxecto de época de Ridley Scott, que versará sobre Napoleón. Ademais, entre o nutrido elenco de secundarios destaca tamén Alex Lawther que pon rostro a un Carlos VI memorábel proporcionándolle ese toque de amaneiramento borbónico tan característico. Un filme de matices, ás veces imperceptíbeis se non se está moi pendente. Un simple xesto, unha frase final ou unha mirada son suficientes para que cambie todo. A sutileza manda. Por suposto, non se trata da mesma historia contada tres veces de maneira diferente en plan "Día da Marmota". Os acontecementos chave si coinciden, e varían ao mesmo tempo, pero non coinciden as vivencias de cada personaxe por separado. No aspecto técnico é artístico alcanza un nivel impecábel: música, fotografía, deseño de produción, montaxe, actuacións, dirección, minuciosa e coidada ambientación, desenvolvemento da vida cotiá da época e unha recreación de batallas crúa e realista, en particular a apoteose do duelo final. O último duelo foxe da recreación histórica típica apostando por dar unha lección de historia "á inversa" ao reflectir os feitos do filme na sociedade actual. En concreto, todo o que representa o movemento #metoo e tamén no referente ao patriarcado imperante nas mentes gobernantes e xudiciais, cousa que tampouco cambiou tanto desde a Idade Media.