A dignidade dos desherdados

Soñar ou ver un cabalo branco adoita ter diferentes significados dependendo da cultura, tradición ou mito. Está moi estendido que simbolice a razón e a xustiza, ás veces o progreso espiritual, pero tamén pode ser preludio de morte. Que a primeira imaxe de Os reis do mundo sexa dun cabalo branco marca o ton e adianta a importancia do simbolismo dentro do filme. De primeiro de guión. Tal se fose unha versión tráxica e descarnada de Conta comigo, catro amigos emprenden unha viaxe cara ao descoñecido. En Os reis do mundo son nenos marxinados aos que se lles abre unha oportunidade de fuxir da violencia das rúas de Medellín: un deles recibe unha carta da Oficina de Restitución de Terras na que se lle informa que son súas unhas terras despoxadas á súa avoa durante o conflito armado. Outro amigo úneselles e, sen pensalo dúas veces, os cinco irmanciños inician o periplo na procura da terra prometida. Unha viaxe de ida, cara a un futuro envolto nunha mesta néboa, e non retorno, como suxire a secuencia na que rachan os farois dunha rúa, un tras doutro, deixando ás escuras o camiño de volta. Como inmortais, baixarán montañas a tumba aberta asidos a camións (impresionante secuencia); coma orfos, atoparán amor maternal e acubillo nun bordel; como persoas vulnerábeis, sufrirán un secuestro; coma discípulos, aprehenderán os coñecementos dun ancián; como vítimas do sistema, padecerán o insoportábel peso da burocracia; e como seres libres e sen nada que perder, desobedecerán, pelexarán e reclamarán o que lles pertence: un lugar despoxado de maltrato, desprezo e humillacións. Na súa terceira longametraxe de ficción, Laura Mora Ortega abandona o thriller para meterse nunha historia anárquica de aventuras na que nos importa, e moito, o que lles pase aos protagonistas. Os límites da ficción e da realidade permanecen difusos durante toda a metraxe. Cremos o que alí está a acontecer. Un realismo conseguido grazas a unha soberbia realización semi-documental, unhas poderosas e memorábeis imaxes froito da dirección de fotografía do gran David Gallego (O abrazo da serpe) e a naturalidade deses cinco rapaces (atinado casting) aportan un inusitado realismo que nos inmisce de cheo, e non nos solta, até o final. Unha traxedia salvaxemente poética arredor da dignidade dos desherdados. Unha obra incorruptíbel, luminosa e fresca cun suxestivo simbolismo e unha ducia de boas decisións narrativas que lle fixeron ser merecedora da Concha de Ouro a Mellor Película no pasado Festival de San Sebastián.