Un mesmo solo

Tras o trazado urbano, o proxecto do solo é fundamental para ordenar a vida entre os edificios. Facer urbano ou urbanizar é decidir o material común para o común, un solo e un subsolo. Do mesmo xeito que o asfalto continuo é a solución universal para o tráfico rodado, deberiamos ter unha resposta equivalente para os nosos espazos peonís en medra. Un pavimento inadecuado é como o mal calzado, sófrese, evítase, reclama ser visto e é un fracaso irrepetíbel. O material dese solo xenérico ha ser resistente, limpo, antiescorregadizo, luminoso, cálido, reposicionábel e mesmo reciclábel. Ademais, a súa colocación debe crear un plano cristalino, xa sexa por vertedura ou suma de pezas, un sólido continuo en sobe e baixa imperceptíbel entre beirarrúas, vaos e calzadas. O mellor indicador da súa idoneidade son as máis sensíbeis: persoas anciás, discapacitadas ou invidentes, crianzas... para os que parte da cidade son trampas, obstáculos que distraen o camiñar relaxado que esixe non ter que ollar ao chan. A accesibilidade universal é un pleonasmo, a accesibilidade ou é universal ou non o é. E, polo tanto, toda superficie intransitábel ou inapropiada con resaltes, descontinua, esvaradía cómpre substituíla xa. Un pavimento inadecuado é como o mal calzado, sófrese, evítase, reclama ser visto e é un fracaso irrepetíbel. Definir un solo que pisar é algo moi serio e non algo colorido, divertido ou emocionante. Hai países que só permiten levantar unha rúa cada 30 anos evitando toda improvisación ou prevaricación. Un solo ideal non impón ou condiciona, a súa lóxica interna faino entendíbel sen pretendelo, pode parecer monótono ou insulso pero o seu labor non é o seu aspecto senón servir de soporte de toda actividade por despregar. A rúa é esa actividade e non o seu solo, pavimentar significa limpar para baleirar e non encher para decorar. Se o solo é o noso medio como o aire ou a auga para outros animais, o seu aspecto ideal é ser invisíbel. O plano do solo é o documento máis extenso e o espello que recolle as nosas conquistas, tentacións e fracasos. As nosas rúas non poden ser o depósito de ocorrencias puntuais, de miles de non-modelos dos 313 concellos ou administracións. A competición entre estas por diferenciar o seu deseño é ridícula. O universal é o local sen as paredes. Decidir ese pavimento xenérico que pisaremos podería ser un novo símbolo de identidade nacional como o monumental granito dos nosos cascos. Unha solución definitiva de garantías, un pavimento e os seus encontros con outros elementos: bordos, vaos, rexistros etc; repetidos unha e mil voltas. A outra escala, as estratéxicas cruces entre rúas, os acordos entre as súas esquinas. E en paralelo, recoñecer os espazos a desurbanizar tras os excesos recentes e planear outros como inasfaltábeis para así protexelos. Da mesma forma que Barcelona, cunha poboación como a de toda Galiza, implantou o seu exemplar catálogo urbano, podemos pensar na necesidade dun catálogo nacional con criterios de deseño e posición de redes, pavimento, mobiliario e arborado. Este catálogo democratizaría o espazo urbano e dotaría ao seu proxecto da maior liberdade, centrándose no estrutural e non só nos acabados como adoita. Unha solución compartida coa que urbanizar un país, sen privilexios de centro nin periferias, en non importe que barrio ou rúa, que camiño ou pista. Un mesmo solo para toda rúa.