Rueiros sen persoeiros

Existen mil formas de recoñecer os hipotéticos méritos que por outra banda poden quedar deslucidos en vida, pensemos no pai do actual xefe do Estado. Lamentablemente séguense concedendo cando poderían desaparecer todos os nomes honoríficos hoxe mesmo coa mesma ledicia que se impuxeron. Do mesmo xeito que aprendemos canturuxando, o Támesis por Londres, o Sena por París e o Danubio por Budapest, unha mínima cultura urbana por implantar nas nosas escolas faría que se aprendesen recitadas as nosas grandes ou máis exemplares rúas e prazas. O problema fundamental son os nomes masculinos de políticos polo xeral perfectamente esquecibles. Como ser quen de lembrar rúas como Juan Flórez, Urzaiz ou Benito Corbal? Nun país como o noso, de extraordinaria riqueza toponímica, onde todo tiña nome de seu e onde existen grandes fabuladores, non topar un nome axeitado parece ridículo. Os nomes importan e deberían conformar un coherente relato histórico, debido a que é “o nome das rúas a miúdo son o único que permanece nunha cidade”. As rúas e prazas son inesquecibles cando responden a súa relación co lugar, xa sexa orográfica: Rolda de Outeiro ou Costa Vella; da actividade: Cesteiros ou Tabernas; ou de edificacións: do Concello e da Estación. Outros porque son fieis á súa realidade como Rolda da Muralla ou a Gran Vía. Ou que arrecenden a mar como Ribeira do Berbés ou Avenida da Mariña. Coas prazas acontece algo semellante, sorprende a preguiza dunha Praza de Pontevedra ou de Vigo cando existen outras exemplares como a Praza da Ferrería ou a insuperable Praza do Obradoiro, en perpetuo facerse sobre si mesma. Trataríase de recuperar nomes en moitos casos e non de cambiar, como se argumenta ás veces, pois algunha tivo ata cinco bautismos. Nesta dirección o Concello de Pontevedra leva anos realizando unha progresiva restauración exemplar. Nos novos desenvolvementos como o caso de Navia en Vigo, en lugar do repertorio urxente habitual de aves, montes ou flores, apoiáronse na toponimia tradicional: Pedra Seixa, Lamelas ou Pozo Cabalo; xa que logo, “non sabemos que sorpresas nos deparará o pasado”. É importante poder escribir con orgullo o noso enderezo ou o das nosas amizades. Por outra banda, a distribución do orzamento municipal podería non ser o mesmo se a rúa en cuestión se chamase Prosperidade en lugar de Misericordia. Por outra banda, cada nova reforma urbana se é de calado –novas peonalizacións ou alamedas– podería representar unha escusa perfecta para, ademais de redefinila, renomeala. O revolto rueiro actual debería confiarse dunha vez aos nosos mellores poetas e escritores co asesoramento de técnicos e académicos para que, onde non chegue a toponimia ou a nomenclatura tradicional, garantir que as rúas e prazas teñan axeitado nome e non renome, sonoridade no canto de sona e representatividade e non un presuposto prestixio.