Pedalear contra o vento

Procurar non superar en bicicleta os 10 km/h; cargar nela persoas ou vultos; empregar luces e cascos vistosos. Entre ciclistas, saudar sempre cunha mirada, unha chiscadela ou un sorriso; falar entre descoñecidos e tratar de pedalear xuntos. Entrar coa bicicleta en edificios, trens e autobuses. Evitar as tensións cos peóns. Se nos sabemos con razón, provocar que nos multen para defender os nosos dereitos no xulgado. Estas eran algunhas das propostas épicas do sociólogo Mario Gaviria, xa nos 70. Hoxe, aínda en moitos lugares, circular en bicicleta é un acto de desobediencia só para valentes persoas, expostas a unha tensión permanente. Antes, ha de superarse o medo a coches, autobuses, taxistas, policía e toda a súa contaminación. Haberá alguén que aínda pense no "que dirán"? Non todas as persoas poden montar nunha bicicleta, hai antes que esquecer calquera privilexio. Pero como non envexar o ciclista urbano ou urbana? A bicicleta non paga impostos, non é preciso carné nin seguro, tampouco carburante. Por outra banda, é barata, con escaso mantemento e eterna, antiobsolescente. E xa dentro das nosas cidades esta mobilidade é, ademais da máis eficiente sen ruído nin CO2, a máis rápida. A bicicleta apárcase de inmediato en calquera lado e non coñece os atascos. Como non sorrir ao gozar de tales vantaxes? A felicidade alcánzase en parella. Teñen pasado os peores anos de acoso? Poderemos ao fin gozar a diario en bicicleta? Merecémolo xa, os ciclistas somos xente respectuosa e pacífica. Agora vense máis bicis pero respéctanse máis? Antes, o carteiro ou carteira en bicicleta podía representar a máxima felicidade, hoxe o seu uso recolle un amplísimo espectro de xente, desde o precarizado rider ata o snob domingueiro de bici millonaria. Houbo melloras: carrís bici por agora descontinuos e perigosos, sinalización e semáforos dedicados e algún pequeno aparcamento a descuberto, nos portais aínda ningún. Pero o maior cambio foi o número de persoas usuarias coas bicicletas de préstamo municipal que grazas ás axudas europeas post-covid pasaron a ser eléctricas e acadaron ampliar idades e axilizar desprazamentos. Até o de agora, só nos centros urbanos e non nos barrios altos onde debía empezar a súa implantación. Outro debate é o litio das baterías, a súa obsolescencia e o ter que subvencionar un transporte individual. Se é para animar o seu uso, benvidas! e en canto se enganchen, compren unha bicicleta e un bo cadeado para sempre. Eviten os aburridos patinetes ou os ridículos aparellos tipo segway. O informe The Limits to Growth de 1972 advertía que "se o actual incremento da poboación mundial, a industrialización, a contaminación, a produción de alimentos e a explotación dos recursos naturais mantense sen variación, alcanzará os límites absolutos de crecemento na Terra durante os próximos cen anos". Hoxe é máis factíbel decrecer que hai cincuenta anos; nun aspecto como a mobilidade grazas á virtualidade de tantos encontros e intercambios. Cincuenta anos tras o anuncio do colapso, temos que iniciar un novo proxecto político de acción colectiva desde a sinxeleza individual. Pedalear exemplifica parte do necesario paradigma individual de "aprender a vivir con limitacións". Urxe desacelerar.