O tamaño preciso

"Non ocupar espazo de máis" recorda unha máxima oriental. No noso día a día, podemos pensar o expansivos que somos por onde pasamos e en xeral, que cantidade de espazo usamos, mantemos ou facemos manter. Canto é demasiado? É unha pregunta que case ninguén hoxe quere respostar e atravesa asuntos chave como o turismo, a contaminación, o ruído, o tráfico, etc. Temos construído-destruído xa demasiado, por iso cada novo plan ou proxecto ten que preguntarse seriamente, canto é dabondo? Como podemos construír o mínimo? Canta terra precisa un home? preguntábase Tolstoi naquela fábula sobre a ambición onde a un campesiño, para o que nada era bastante, regalábaselle tanta terra como puidese percorrer nun día. Pouco cambiou todo e segundo as nosas propias leis, podemos fabricar tantas casas como sexamos quen de pagar, un disparate. Na sociedade do "por se acaso" nada se reutiliza e todo é cada vez máis grande e numeroso, casas e coches. Por outra banda, cantos investimentos públicos arruináronse polas malas ou inexistentes previsións ou por querer ter "o máis grande o que fora"? A cidade de, unha determinada, cultura. No construído debemos desprezar toda desmesura. Como podemos educar na sinxeleza urbana? O novo por facer, tras cuestionar ao máximo a súa pertinencia, debe ter o tamaño axeitado como na nosa mellor tradición. Pero axeitado a que? A forma de calquera edificio é determinada por dúas forzas en direccións opostas, a das necesidades interiores dos usos e a exterior da propia cidade. A forma é o resultado de facer coincidir con equidade, o volume de aire interior do edificio co exterior que necesita este para co resto da cidade. De matizar o tamaño da forma encárganse as múltiples estratexias de escala que distorsionan a percepción do tamaño. Só algúns exemplos: rodear o grande co pequeno, a abstracción nas fachadas, afastar da rúa o máis alto ou alterar as dimensións dos ocos ou das plantas. Dúas apreciacións ante todo bo edificio, "o grande que é e o pouco que ocupa" e "todo o que aí colle". Ou xa pensando no exterior, por que unha praza con equipamentos parece sempre máis grande que unha rodeada de vivendas? "A talla oportuna é producir o efecto correcto do tamaño". Na densidade urbana, nada é grande ou pequeno por si mesmo, o tamaño é relativo, depende do contexto. O tamaño real dunha xanela é un misterio até que alguén se asoma. Unha árbore adulta pode facer pequena unha casa enorme e un gran transatlántico, toda unha cidade. Ser ou parecer. A cidade desde esta perspectiva, é toda ela un gran simulacro. Facer menos volume do que o plan propón tamén é unha opción. De construír o máximo contorno permitido, a forma debe incorporar toda a cidade que a nosa xenerosidade ature. "Ao elixir, rexeito: non existe outro método". Non facer para non manchar é sempre unha opción. E de facer, facer o mínimo, o preciso. E que o pareza.