O exterior en casa

Ter un balcón en casa é un luxo espacial e unha pequena complicación construtiva e económica para que a xanela común se transforme en porta. Grazas aos adiantos no eido dos illamentos e peches de garantía non pode desbotarse. Enorme idea a de prolongar un anaco do chan da vivenda cara á rúa. A relación entre o ancho e a profundidade determina as actividades a desenvolver. A súa proporción ancho/fondo adoita ser un a dous. Un fondo de dous palmos ou corenta centímetros permite saír ou sentar, un metro unha pequena mesa e plantar, máis de metro e medio unha estancia onde poder estar e convidar. A nosa mellor tradición esaxeraba esa condición e ao ancho dispoñía de xenerosos balcóns perimetrais ou andadeiros como nos sanatorios onde hoxe se descartan, por que? E, en canto a profundidade, auténticas solainas-estancia de máis de tres metros que noutros países, para animar á súa aparición, non computan como edificabilidade. Os balcóns son ademais un regulador da luz e o aire onde instalar contras ou toldos para "sacar a calor fóra e non dentro". O límite ou varanda tamén importa, un peche sólido é indesexable a moitos niveis e os de vidros actuais non teñen conseguido mellorar a máscara-peneira cambiante e cinética dos balaustres. No balcón podemos coñecer a temperatura, ler, comer ou fumar; tomar o sol, coidar de animais e plantas ou falar co veciño desde a casa; ventilar, limpar comodamente as xanelas e sombrear a casa. E estas son só algunhas das actividades coñecidas dun espazo onde case todo é posíbel. A reforma de cada rúa, xa se converta en peonil ou reduza o ruído e os fumes, debería ir acompañada da posibilidade da reacción das fachadas que a completen, os concellos deben permitir abrir máis ocos e prolongar os nosos chans. Toda a rúa debe ser outra e a arquitectura debe responder ao que ten diante. Se ao solo exterior que sae podemos sumar algo da nosa vivenda que se retira da aliñación, a casa e a fachada serán outras. E desde un punto de vista urbano a mellora é evidente, pois a vista do predio de fronte e de esguello son dinámicas e cambiantes, a diferenza de tantas fachadas planas actuais. As nosas "Normas do hábitat" de 2007 non mencionan nada ao respecto; pero non será hora de introducir o dereito a un espazo exterior na vivenda? Que o imposibilita? En antigos plans urbanos contemplábase a obrigatoriedade do balcón nun terzo de fachada. En que lugares hai máis densidade de balcóns ou galerías? Cantos se perderon? Por que non hai un censo? A xanela habitual sepáranos do exterior aínda véndoo; o balcón xúntanos, fúndenos con el. Grazas ao balcón exteriorizamos, podemos saír de casa sen saír e desde onde, a diferenza do que ocorre dende o interior, todo o que vemos venos. A xanela illa, o balcón comunica e todo o que fagamos produce un efecto de contaxio coñecido en todo edificio. É ademais o soporte das nosas manifestacións políticas ou actos específicos desde onde pertencer á vida pública desde casa. Onde acaba a nosa marxe de modificar a casa se non é na nosa fachada? É necesario tomar en serio o balcón útil e non pintoresco; as novas normas, plans e proxectos deben incluír estes saíntes onde asomarse aí fóra e "ser cidade" desde casa. Máis, que envexan os balcóns ás galerías?