Menos reixas, máis cidade

O enreixado urbano evidencia un problema por resolver: unha rúa sen saída, un soportal estraño, un feche de parcela innecesario, etc. Canto máis longo é o feche e con menos aperturas, maior é a desconexión urbana. Un enreixado menos é máis vida urbana, é dicir, máis posibilidades e menos impedimentos. Empregar hoxe esta solución medieval é hostil, debería ser o último recurso. Hai valados quilométricos: os portuarios e os militares cuxos espazos irán incorporándose empezando por eliminar estes límites; os eclesiais onde a Igrexa debe facer unha reflexión sobre como atraer a máis cidadáns e non só fieis; e as infraestruturas-fronteira ferroviarias que deberan ser soterradas. A forma dun bo edificio de certo tamaño nunca cadra co perímetro estrito da parcela, ese sobrante ou desaxuste entre edificio e cidade é o mellor pegamento urbano e cercalo significa illalo. Non fechalo é ser xeneroso coa rúa, con nós mesmos. É na construción do límite da parcela (muros, feches e posíbeis desniveis) onde se manifesta a relación fundamental do edificio ca rúa. O público debe reducir ao máximo a presenza destes cercados. Entristece ver a innecesaria identidade de marca no valo que se repite nas novas estacións intermodais. Un feche privado pode ser inevitábel pero un público é un despropósito, pois é no seu límite onde a amabilidade urbana debe ser extrema. O grao de canto de público é un edificio mídese tamén polo número de limiares, controis ou portas que podemos atravesar libremente. Non ter que atravesar ningún é un ideal aplicábel á maior parte das plantas baixas. O bo edificio nunca precisa dun enreixado. Á maior representación de poder dunha institución, maior demostración de forza. Concellos, complexos administrativos ou centros cívicos que deben simbolizar a maior e máis atractiva apertura semellan recintos militares. Aínda máis, o Parlamento ou o Goberno Civil lembran a embaixadas en conflito. Estes, ademáis da disposición estratéxica dos feches, deixan na súa contorna beirarrúas cativas rodeadas de tráfico que evitan calquera concentración. Nin asaltar Capitolios nin rodear Congresos. Medo a nós mesmos. Aínda por riba, a videovixilancia que nos invade só reforza o control e non serve para eliminar estes límites físicos. Os valos e cámaras que ateigan colexios ou hospitais son propios de contornas carcelarias ou de fronteiras absurdas. Aos equipamentos privados como os clubes enriba do mar, rías ou ríos débeselles esixir un paso público xeneroso na beira, maior accesibilidade e transparencia. Pola súa banda o plan urbano esixe reducir a altura e a opacidade dos miles de quilómetros de feche non obrigatorios de casas unifamiliares e urbanizacións. Como curiosidade, noutros países ata os valos de obra teñen por lei unhas xanelas para que calquera poida ver que se está a facer. Prohibir o paso con estes elementos de feche pode ser cómodo para a xestión, tanto pública como privada, baixo pretexto de non ter que vixiar ou limpar estes espazos. Pero, que custo mínimo pode ter o mantemento e que perigos poden entrañar en comparación coa marabilla do seu goce? É necesario abrir máis nosas rúas comezando por eliminar os enreixados innecesarios para "deixar que o trigo medre nas fronteiras".