Acordar solos

Onoso territorio ten unha topografía accidentada coa que, grazas á súa espléndida fertilidade, a nosa poboación soubo inventar até 40.000 lugares. O noso solo nunca é plano inda que poda semellalo ás veces pola comodidade con que se teñen instalado moitas das nosas vilas e cidades en zonas de pouca pendente que facilitan a mobilidade e a edificación. A intersección entre a rúa e o edificio; o encontro entre o chan exterior, un plano máis ou menos inclinado, co plano horizontal interior; resume unha parte vital para a cidade, o tránsito de fóra a dentro. Este acordo entre dous planos, un inclinado e outro horizontal, é mellor canto máis se afasta de ser un punto, como vemos en tantas entradas, máis miserables canto menos accesibles; e pasa a converterse nun espazo digno canta maior sexa a xenerosidade dos seus promotores e proxectistas que farán mellor cidade canto máis atenta e rica sexa esta aproximación entre pavimentos e lindes públicos e privados. Unha rampla de acceso pode pensarse como unha rúa que atravesa un edificio e unha escaleira como a prolongación fragmentada do seu interior horizontal. O espazo ao redor dos edificios e os seus múltiples acordos entre ramplas (cada volta máis e mellores) e escaleiras, que dalgunha maneira son rúas e edificios a outra escala, constitúen as dúas estratexias principais a un mesmo conflito. Urbanizar o público é tender á horizontal, a suavizar a pendente, á escorrentía controlada, ao 3% da Quintana para que o dinámico atópese co estático. A casa contén, a rúa desborda. A mesma reflexión dos chans pode facerse para os volumes. Aproveitar a pendente é atender as oportunidades que desprezou gran parte do recente urbanismo-arquitectura insensible ou esquemático. Construír con solos e case sen muros ao encastar en ladeira as edificacións escalonadas, fragmentadas, porosas, atentas ao existente e á continuidade urbana. Pensemos na naturalidade de calquera anfiteatro sobre a pendente, "unha frase escrita na paisaxe". Ou en como o artificial faise natural nos nosos cómaros, bancais e terrazas. E ao contrario, onde vexamos un muro de contención de máis de 3 metros, haberá un problema de inadecuación case seguro e moi probablemente perdeuse unha formidable oportunidade a pesar do excepcional esforzo da devandita construción. Poderían prohibirse estes muros nos plans do mesmo xeito que as pendentes imposibles en novas rúas? Como poden instalarse polígonos industriais, enormes equipamentos ou vivendas sobre pendentes imposibles con movementos de terra absurdos para someter o noso territorio? Como pode ser o acceso rodado a calquera concesionario de coches mellor que moitos accesos aos nosos edificios públicos? A forma de colisión ou pola contra, de como se poñen en relación os dous planos, o exterior e o interior máis os seus desexables espazos de transición, pode analizarse de forma xeral sen importar tamaño ou escala, desde o humilde acceso desde a rúa a unha vivenda unifamiliar ata a instalación sobre o territorio dunha gran infraestrutura ou polígono. Dependerá da nosa análise inicial e xenerosidade posterior para que se abran paso as estratexias adecuadas e as potencias expectantes que permitan salvar e facer mellores as nosas pendentes.