O Pico Sacro, natureza e lendas

O Pico Sacro é un cume illado, non moi elevado (533 m), situado ao sur do concello de Boqueixón, moi próximo ao linde co de Vedra pero que, pola súa situación e perfil, destaca como fito xeográfico visíbel desde todos os lugares da contorna e como miradoiro desde o que se abranguen amplas panorámicas, en 360º, que acadan un amplo tramo do val do Ulla, a cidade de Compostela e os puntos máis elevados dos arredores. A vista tamén alcanza máis ao lonxe: os cumes dalgunhas serras da Dorsal Galega, ao leste; os montes dos Cregos, o Castrove, o monte Xesteiras e o Xiabre, polo sur; as serras da Barbanza e a Muralla e os montes do Oleirón, polo oeste; e, polo norte, os altos da divisoria de augas dos ríos Ulla e Tambre. Por iso non resulta nada estraño que, pola súa situación e as súas características xeolóxicas -o pico é a parte máis elevada dun filón de seixo que lle dá unha cor branca que o fai moi visíbel- fora un lugar coñecido e visitado desde a antigüidade. Tal vez foi punto de encontro, xuntanza, culto e/ou peregrinación logo cristianizado, do que é mostra a presenza da capela de San Sebastián -con romaría en xaneiro-, e que co paso do tempo se converteu en fonte de mitos, lendas, historias e lugar de feitos históricos. Entre outras cousas, dise que foi o lugar de asentamento do castelo da mítica raíña Lupa e o primeiro lugar de descanso do cadaleito do apóstolo Santiago, ademais de ser escenario doutras lendas de mouros, de xigantes, de serpes... Atribúenselle propiedades curativas, e até se cre que o cume desfai as treboadas. Para achegarnos ao Pico Sacro imos a Lestedo, na estrada de Santiago a Ourense, onde, na antiga casa reitoral, se atopa o Centro de Interpretación do Pico Sacro, habitualmente pechado. Desde Lestedo podemos facer a subida a pé -uns 3 km- pola beira dunha estrada que desde a zona deportiva, á saída da localidade, ten a berma esquerda acondicionada para peóns. Tamén podemos seguir pola estrada principal un pouco cara a Ourense, onde axiña atopamos un indicador na estrada que nos sinala o desvío, á esquerda, a Cachosenande e ao Pico Sacro; despois só hai que seguir os indicadores que nos levan á zona de aparcamento, onde hai unhas fermosas sobreiras, ao pé do cume -3,3 km. No alto, un camiño acondicionado permite achegarse á capela de San Sebastián, ao corredor da raíña Lupa e ao cume; e por outros carreiros podemos ir ás covas e a todos os lugares de interese dos arredores. Se queremos camiñar algo máis hai pistas que rodean o monte desde as que teremos diferentes panorámicas e algúns puntos de interese xeolóxico, aínda que case todas elas discorren polo medio dun monótono monocultivo de eucaliptos.