Entre o Lambre e o Mandeo, da Ponte do Porco á Ponte do Pedrido

Paderne, situado na marxe dereita da ría de Betanzos, é un concello maiormente de interior cun pequeno tramo de litoral, protexido no LIC/ZEC “Betanzos-Mandeo”, entre as desembocaduras dos ríos Lambre e Mandeo. Un curto traxecto entre dúas pontes singulares, e non so na contorna -a ponte do Porco, de orixe medieval e historia coñecida, sobre o río Lambre; e a ponte do Pedrido, unha fermosa construción de formigón armado, representación icónica da súa época (a primeira metade do século XX) que permite cruzar o río Mandeo. Paraxe: Ría de Betanzos / Concello: Paderne / Percorrido: 5 quilómetros circular / Dificultade: Baixa Un litoral formado por cantís de pouca altura ao pé dos que se estenden amplos areais. Non é posible percorrelo por arriba porque o impide o desenvolvemento do mato, tanto nas parcelas agrícolas abandonadas como nas plantacións de piñeiros e eucaliptos, que ocupa a maior parte da superficie da punta Xurela e a súa contorna, mais é doado achegarse a eles e percorrelos case todos camiñando por debaixo aproveitando o devalar da marea. O máis doado é comezar a camiñada na ponte do Porco e ir percorrendo o areal da Abeleira, que se estende entre o río Lambre e o cantil, para ir descubrindo, a medida que avanzamos cara á punta, as alturas coroadas pola súa ringleira de carballos e loureiros e as súas características e os efectos do traballo do mar sobre elas, que se manifesta nas formas que labrou nas rochas (nas que tamén podemos ver os numerosos bechos e as algas que viven apegados a elas) e nas furnas que escavou nas paredes. Cando chegamos á punta onde o traballo das ondas é máis forte, atopamos os restos afiados e puídos das rochas que aínda resisten, e unha pequena illa, e por diante un amplo banco de area que avanza cara á boca da ría ata a altura de Miño e Gandarío. En canto dobramos a punta, e nos internamos no esteiro do Mandeo e a praia Xurela, os efectos do traballo do mar volven a suavizarse. Da praia Xurela en diante o terreo convértese nunha lameira e non é doado camiñar por el, así que aproveitamos unha escaleira que hai por debaixo dunhas vivendas vacacionais e, por ela e por un carreiro subimos a un camiño que nos leva ao lugar da Ínsua e á estrada (a falta de camiños, o releve e a vexetación non permiten facelo máis ao pé do mar). Camiñamos pola beira da estrada uns 300 m e collemos o desvío que sae á dereita polo que baixamos ao peirao do Pontón, a única instalación portuaria de Paderne, ao pé da ponte do Pedrido onde rematamos o percorrido duns 3 km. A volta, que son case 2 km, pódese facer pola beira da estrada ou, para evitar o tráfico, collendo á dereita do peirao a estrada que sube ao lugar de Montecelo e baixar desde alí á Ponte do Porco polo Camiño de Santiago.