Nacións Unidas solicitou ao Goberno español que adopte as medidas necesarias para preservar a memoria histórica, seguindo as leis contra a memoria histórica -"leis de concordia"- tramitadas polo PP e Vox, aprobadas en Aragón e en trámite no País Valenciano e Castela e León.
Así o explican tres relatores de Nacións Unidas nun informe en resposta a unha denuncia do goberno español, e aseguran que estas novas leis poden invisibilizar as graves violacións dos dereitos humanos cometidas durante o franquismo.
O documento di que estas leis poden prexudicar a obriga do Estado español en materia de dereitos humanos e, en particular, a obriga de garantir a conservación da memoria histórica.
Segundo os relatores, as leis ordenan a supresión de múltiples entidades, proxectos, sitios web e actividades da memoria histórica e poden supor límites ao acceso á verdade sobre o acontecido ás vítimas de graves violacións dos dereitos humanos: “Poden invisibilizar as graves violacións. dos dereitos humanos cometidos durante o franquismo, ou omitir nomear ou condenar este réxime”.
Aseguran que é importante non discriminar entre as distintas vítimas á hora de recoñecer o mal cometido e darlles xustiza e reparación, aínda que aseguran que as chamadas leis da "concordia" poderían levar a asimilar as violacións cometidas durante a ditadura franquista e a guerra de 1936-1939 a "un grupo heteroxéneo de delitos ou violacións cometidos por distintos actores, estatais e non estatais, durante o século XX en España", e levar así o recoñecemento de centos de miles de mortos en execucións extraxudiciais e desaparicións forzadas cometidas durante o réxime de Francisco Franco.
Os relatores da ONU aseguran que é deber de todos os poderes do Estado español –executivo, lexislativo e xudicial– en todos os niveis territoriais cumprir coa obriga de protexer os dereitos humanos, “incluída a obriga de garantir a preservación histórica da memoria. de graves violacións dos dereitos humanos".
“Reiteramos tamén que estas medidas deben ir dirixidas a preservar a memoria colectiva do esquecemento e, en particular, a evitar que xurdan teses revisionistas e negacionistas. Estas leis -propostas ou aprobadas- dificultarían o dereito a coñecer a verdade e o dereito á liberdade sindical”, sinala o informe.
Os asinantes do documento son o Relator Especial sobre a promoción da verdade, a xustiza, a reparación e as garantías de non repetición, Fabian Salvioli; a presidenta do Grupo de Traballo sobre Desaparicións Forzadas ou Involuntarias, Aua Baldé; e o Relator Especial sobre execucións extraxudiciais, sumarias ou arbitrarias, Morris Tidball-Binz.
