O talento non existe

Estaba eu estomballada no sofá –por prescrición facultativa e non por preguiza como é habitual– a matinar a quen agasallaría coas miñas entradas para o concerto de Guadi. E alá rematei fedellando no móbil para atoparme coas novidades culturais do día: era 15 de novembro e tanto as Tanxugueiras –rapazas que adoro e admiro malia facérenme sentir vella coma ninguén o fixera antes– como Sabela (a de OT, si) viñan de publicar cadanseu single. Para que floreza o talento, fan falta unhas condicións determinadas, como na botánica De estilos e feituras ben diferentes, ambas as dúas propostas destilaban ambición por iren alén do que o mundo lles tiña previsto. Si, ese destino que viña tan ben resumido naquel artigo nun xornal "de referencia" que raiaba no racismo: "Sabela ha logrado por fin dejar huella en el programa olvidándose de la ambición, del lucimiento y de llenar estadios. Ella sabe que tiene un hueco de por vida garantizado en Luar". Pero deixando atrás a ira e volvendo ao caso que nos ocupa, estaba eu ben feliz pensando «ai, mira, no mesmo día saen videoclips das Tanxus e de Sabela, e a Guadi inicia xira dun disco fermosísimo». E, como non podía ser doutra maneira, a mente levoume directa a caer nun deses mantras autocompracentes da cultura galega: «Canto talento hai neste país (snif)». Unha parvada tan grande coma dicir: «Somos un país rico que está empobrecido (snif)», sexa o que sexa que signifique iso. O talento é coma deus: non existe. O que existe é a Igrexa, con centos de anos de paixón e traballo constante, un bo plan estratéxico e de marketing e un público maduro para mercar o seu produto. Claro que temos moito talento, ho, exactamente o mesmo que calquera outro país coas mesmas condicións ca nós. E para que este floreza fan falta unhas condicións determinadas, coma na botánica: unha humidade, unha temperatura, unha luz… Neste caso, un sistema cultural profesionalizado, un Goberno que o regue con xeito cando se precisa e, sobre todo, un público que o sustente. Ou o que é o mesmo, un país detrás. E agora que estamos no tempo do Culturgal, venme á cabeza a Feira de Durango, o seu equivalente vasco ao que puiden ir o ano pasado. Contrariamente ao que imaxinaba coñecendo os seus números non era tecnicamente mellor nin máis espectacular, máis ben ao revés. Pero alí, alén de moito máis público e empresas culturais, estaba Eroski, a Academia Vasca, as universidades, algúns museos… e unha chea de escritores e músicos nos stands durante horas atendendo a ese público que leva 54 anos enchendo o evento. E un elemento definitivo: os 65 euros de gasto medio por visitante en libros e discos en euskera.