Eduardo Míguez: "Celeiro dispón de 30% de toda a capacidade pesqueira do Estado español en augas da UE"

Cando se fala da frota pesqueira do porto de Celeiro, en Viveiro, a que se están a referir? Referímonos á principal frota pesqueira española de pescada en Europa. Arredor de 30 embarcacións que supoñen máis de 30% da capacidade de pesca do Estado español en augas nacionais. Ao tempo, facemos referencia a unha frota de carácter artesán, intensiva en emprego de persoal e cun saber facer que fai desta frota e do seu produto unha diferenza a respecto do resto dos portos con menos tradición e experiencia que a nosa. Celeiro é un porto pesqueiro pequeno da Mariña, pero en termos de importancia pesqueira supón un punto relevante e referente a nivel non só nacional senón no espazo comunitario. Cales son as principais pescarías nas que traballan os socios de Porto de Celeiro? Palangre, volanta, e xa de forma moito menos numerosa arrastre litoral, cerco e baixura. Aínda que algunha das pescarías duran uns meses, como o bonito ou a xarda, o resto son pescarías de todo o ano. A pescada, por exemplo, non é temporal ou estacional nin ten unha época determinada, senón que está igual de boa en calquera das estacións do ano. A frota pesqueira de Celeiro, ao longo de toda a súa vida, foi cambiando e adaptándose circunstancialmente en función das épocas. Celeiro tivo frotas de cerco moi importantes, así como de volanteiros, arrastreiros ou boniteiros. O bo dos nosos grandes profesionais é precisamente esa capacidade de cambiar e de capear os temporais que se levan producindo nos últimos 50 anos . O seu produto pesqueiro de referencia é a pescada do pincho, por que é tan especial? Máis aló de que a pescada de Celeiro se capture en Gran Sol, algo que tamén se dá noutros portos galegos, a nosa presenta unhas características especiais, que repercuten nunha maior limpeza, nun menor espazo de tempo no seu tratamento para que non se rompa a cadea de frío e unha certificación de produto sostíbel, que permite cumprir uns requisitos de calidade. Ademais, Celeiro é un dos poucos portos do Estado con pescada do palangre todos os días do ano, o que permite á distribución comprar a cantidade que precise. Porto de Celeiro está asociado á pescada do pincho. Que outras especies captura a frota con base neste porto? Sen lugar a dúbidas, a pescada do pincho é o noso produto estrela, pero nós somos de pescada de palangre e tamén somos de pescada de volanta, de bonito, de xarda, de xurelo, de rape, de maruca, de palometa vermella ou negra, somos de lirio, de carioca, de polbo e de distintos mariscos como os percebes, as centolas, as nécoras ou as ameixas. Ao tempo, nas nosas embarcación capturan peixes variados de baixura como o rodaballo, linguado, san Martiño, fanecas, escachos, pintos ou bispos. Porto de Celeiro é unha sociedade da que fan parte ducias de socios. Que representa o grupo en termos económicos para a comarca da Mariña e no complexo pesqueiro galego? Creo que unha sociedade que factura perto de 90 millóns de euros supón un dinamizador evidente de toda a comarca da Mariña e por suposto da súa área de influencia. Na mesma liña, é unha importante fonte de ingresos para os nosos concellos e por suposto a súa repercusión no emprego é moi importante. Non debe esquecerse que na frota de Celeiro traballan máis de 600 mariñeiros; a isto debéselle sumar arredor de 500 persoas que traballan diariamente na lonxa, como son os comercializadores, os transportistas ou outras profesionais ligadas ao proceso de venda e, por último, 160 empregados que traballan nas empresas do grupo. Porto de Celeiro dotouse de toda unha serie de compañías para ofrecer servizos do máis variado ás nosas embarcacións, algo que agora mesmo é unha actividade esencial. Débese reparar en que, coa situación actual en Alcoa, máis co que acontece co fechamento doutras empresas locais, como acaba de suceder coa conserveira de Albo en Viveiro, ou anteriormente coa fábrica de compoñentes eólicos Vestas, o sector pesqueiro e o sector forestal están chamados a ser dúas fontes de emprego e riqueza fundamentais para a Mariña. O grupo ten acometido investimentos moi importantes nestes anos, entre eles a compra de dereitos pesqueiros. Que porcentaxe representan en relación coa capacidade de pesca da frota do Estado nas augas comunitarias? A política de Porto de Celeiro nos últimos 20 anos foi de compra de dereitos e de consolidación da capacidade de pesca da nosa frota. Entre Porto de Celeiro e os seus armadores temos máis de 30% da capacidade de pesca do Estado español na Unión Europea. Por tanto, en Celeiro atópase 30% de toda a capacidade pesqueira do Estado español en augas comunitarias, a maioría dela en mans dos nosos asociados pero outra parte en mans do grupo, o que nos permite facer unha xestión conxunta da actividade. Un dos obxectivos da empresa é ofrecer servizos aos socios, nese sentido teñen constituído toda una serie de sociedades para desenvolver eses traballos. Porto de Celeiro presenta algunhas diferenzas co resto dos portos. Nós non somos só unha lonxa, somos un grupo de 12 sociedades que prestamos servizos á frota e que actuamos como central de compras, conseguindo mellores produtos e prezos. Somos unha sociedade anónima pero tamén unha organización de produtores e conceptualmente funcionamos como unha cooperativa. Aínda que no ano 1994 se constitúe unha sociedade para aplicar criterios empresariais a unha actividade tradicional, hai algo que non cambia, que é o espírito de axuda a un sector e a unha comunidade de pescadores que decidiron nun momento que conxuntamente son capaces de resolver problemas. Neste sentido, as empresas do grupo dan servizos de mantemento de frío, de efectos navais, de aparatos electrónicos da ponte, como radares ou sonares, de envases ou empresas de comercialización. A través da compañía Novomar levan máis de dúas décadas traballando no ámbito da comercialización, pero até punto non segue a ser esta a gran materia pendente do sector pesqueiro? Están a facerse cousas en materia de comercialización, pero aínda queda moito traballo por facer, comezando por asinar acordos directos con grandes áreas ou con cadeas de supermercados. Neste sentido, é necesario chegar ao consumidor final con toda a transparencia, con lecturas de QR, con trazabilidade total. Estamos nun momento cambiante, cunhas circunstancias que cada día van mudando. Temos claro que ou evolucionamos e cambiamos o sistema de aprovisionamento de peixe ou estamos mortos. Novas presentacións, novas formas de chegar e ser fortes en produto porque de nada serve vender o que non se ten. Tampouco podemos esquecer que a pesca, a pesca artesanal en particular, o marisqueo, a acuicultura mariña e toda a cadea mar-industria constitúen unha fonte fundamental de alimento de recoñecido valor nutritivo, que contribúen á soberanía e seguridade alimentaria europea xunto coa agricultura e a gandaría. A complexa situación económica está a impactar de modo moi importante na actividade pesqueira. Neste sentido, que repercusións está a ter a suba do gasóleo na conta de explotación das súas embarcacións? O combustíbel é un dos principias gastos na conta de explotación dun buque. Cun prezo que se duplicou en pouco tempo, a situación é case insostíbel. Os 20 céntimos de axuda son insuficientes e non se pode vivir con esta falta de seguridade e incerteza. Xa pasamos unha gran crise no ano 2008 e entendemos que pode volver pasar se entre todos non somos conscientes de que isto non pode durar moito tempo. Non se pode saír a pescar a perdas. Un dos principais caladoiros da súa frota atópase no Gran Sol, onde capturan a súa famosa pescada do pincho. Que valoración fan da proposta da Comisión Europea de vetar a pesca nalgunha destas zonas? Este sería un tema moi longo de tratar. Tanto a través da patronal Cepesca como da propia Xunta da Galiza estanse facendo manifestos de protesta para sentarse a debater e arranxar a situación antes de que non teña solución. Hai que chegar a un equilibrio entre políticas pesqueiras e políticas ambientais. Ningunha pode invadir a outra e acabar con esta actividade. O caso recente de estabelecer 94 áreas sensíbeis na fachada atlántica mediante un acto delegado, no que a industria pesqueira apenas foi consultada, constitúe un exemplo do que non se debe facer. Nas próximas semanas, o Goberno do Estado vai facer público o Plan de ordenación do espazo mariño para fixar as áreas litorais onde instalar a eólica mariña. Que consideración fan da proposta de erguer dous parques eólicos mariños cunha potencia de 980 megawatts nas augas da Mariña e Ortegal? Cremos que este e un tema moi prexudicial para o sector e detrás del hai moitos intereses que nada teñen que ver coa actividade pesqueira. Intereses de empresas eléctricas que nós cremos que se están saltando, dunha forma moi zafia, todos os requisitos necesarios para sacar adiante proxectos deste calibre. Porto de Celeiro é un exemplo de que cando ás empresas galegas lles deixan traballar son capaces de todo. Neste sentido que demandarían as autoridades comunitarias, españolas e galegas? Necesítase traballar conxuntamente entre as organizacións privadas da pesca e as diferentes autoridades pesqueiras galegas, estatais e comunitarias. En moito casos cremos que se lexisla desde unha oficina en Bruxelas sen ter coñecemento real do que acontece nos diversos portos e das diferentes realidades nas que se moven os pescadores. O seu grupo cumprirá 30 anos de vida en 2024. Que retos teñen marcado a curto e medio prazo? Tratar de crear un grupo forte de comercialización e xestión de dereitos. Só asegurando produto e un sistema novidoso de chegar ao consumidor podemos conseguir que estes proxectos poidan chegar a bo termo. O consumidor está cambiando, pídense produtos listos para comer. Necesitamos chegar a ese consumidor con produtos fáciles de consumir, con calidade, más sostíbeis e todo iso a prezos razoábeis. Este será o cabalo de batalla de Porto de Celeiro nos próximos anos. Mellorar a rendibilidade dos nosos produtores e chegar ao consumidor cun produto de calidade a prezos xustos para todas as partes interesadas.