Camiñamos cara a unha nova espiral alcista da luz? Os prezos acumulan 10 xornadas por riba do limiar dos 100 euros

Os altos prezos da luz, por riba do limiar de 90 euros por megawatt á hora (MWh) desde hai tres semanas, volveron converterse na tónica habitual na factura que pagan as persoas usuarias de tarifa regulada vinculadas ao mercado almacenista. Desde o pasado 24 de setembro, cando o prezo medio foi de 83,01 euros por MWh, o custo da electricidade permaneceu por riba desa fronteira. De feito, a factura eléctrica acumula máis un total de 10 días por riba dos 100 euros por MWh, desde os 99,16 euros que rexistrou a poxa do pasado 7 de outubro. Desta forma, no que vai de outubro, a media do custo eléctrico sitúase en 115,2 euros por MWh, unha cifra moi próxima ao alto prezo de 127,21 euros por MWh que rexistraron as facturas no mesmo mes de 2022. Xa o pasado setembro experimentouse unha media mensual do prezo da luz de 103,3 euros por MWh, o mes máis caro desde febreiro de 2023, aínda que lonxe dos 141,07 euros por MWh que se rexistraron durante setembro do ano 2022. Setembro foi o mes co megawatt máis caro desde o pasado febreiro Lixeiro respiro O prezo medio da luz (para as usuarias e os usuarios de tarifa regulada vinculados ao mercado almacenista) caerá esta terza feira 23,26% con respecto á xornada anterior, até os 108,23 euros por MWh. O BNG insta o Goberno español a reformar o sistema eléctrico Desta forma, o prezo da luz dará un lixeiro respiro, despois de que o día previo, con 141,05 euros por MWh, tocara o seu nivel máis alto desde o pasado 6 de marzo, cando o custo alcanzara os 147,77 euros por MWh. Esta terza feira marcouse o custo máis alto da luz desde o 6 de marzo de 2023 Por horas, o prezo máximo desta terza feira, de 141,05 euros por MWh, rexistrarase entre as 8 e 9 horas, mentres que o prezo mínimo darase entre as 23 e as 24 horas, con 84,78 euros por MWh, segundo os datos do Operador do Mercado Ibérico de Enerxía. A suba do prezo da luz experimentada durante o mes de setembro e no presente outubro deixou a media provisional do custo da factura da electricidade durante o ano 2023 en 91,22 euros por MWh, unha cifra que fica lonxe do prezo medio dos anos 2021 (111,85 euros por megawatt) e 2022 (167,59 euros), nos momentos de maior pico inflacionista da enerxía. Porén, o custo da factura no que vai de ano da luz triplica os importes medios en 2020, o primeiro ano da pandemia, cando esta cifra foi de 33,96 euros por MWh, e duplica a factura media de 2019, ano previo á crise da pandemia, cando o custo foi de 47,68 euros. Negociacións para a reforma do mercado Neste contexto, os ministros e as ministras de Economía e Enerxía da Unión Europea (UE) déronse cita esta segunda feira (reunión que segue esta terza feira) en Luxemburgo na busca dun acordo para a reforma do mercado eléctrico, algo que se prevé "difícil" mais do que "aínda existe unha posibilidade", indicaron fontes diplomáticas. A inflación repunta por terceiro mes consecutivo e escala até 3,5% pola suba da electricidade e os carburantes As principais dificultades residen nas posicións enfrontadas entre Estados como o francés e o alemán, debido a que contan cun 'mix' enerxético distinto. Así, Francia e outros oito Estados (a República Checa, Bulgaria, Croacia, Hungría, Polonia, Romanía, Eslovaquia e Eslovenia, todos eles membros da denominada Alianza Nuclear) propoñen unha reforma do mercado eléctrico alternativa á proposta que distribuíu a Presidencia española do Consello Europeo. A proposta do Estado español inclúe concesións a Francia, cuxo 'mix' enerxético ten unha forte presenza da enerxía nuclear, á vez que introduce controis para evitar unha distorsión do mercado, cuestión que preocupa especialmente a Alemaña. Sistema marxinalista Unha das principais incógnitas reside na posibilidade de que se introduzan (ou non) cambios no sistema marxinalista, que leva décadas provocando que a última tecnoloxía que entra na poxa eléctrica, que sempre é a máis cara, fixe o prezo para o resto que ofertaron a súa enerxía máis barata, o que resulta nos chamados "beneficios caídos do ceo". De feito, os ciclos combinados de gas natural e da hidráulica regulábel marcaron o prezo en 70% das horas en setembro na factura pagada polas persoas usuarias vinculadas ao mercado almacenista na Galiza, nun mes no que se alcanzou o custo máis alto desde febreiro deste ano. En concreto, a hidráulica regulábel rexistrou un prezo medio de 106,65 euros por MWh en setembro, centrando a súa participación nas horas pico do final do día (entre as 20 e as 23 horas), mentres que os ciclos combinados marcaron un valor medio de 87,20 euros por MWh, segundo datos de grupo consultor ASE. Novas regras fiscais Os Estados da UE tamén buscan en Luxemburgo chegar a un acordo para fechar as novas regras fiscais. Porén, varias delegacións coinciden en que é "cedo" para alcanzar un enfoque xeral ao respecto, xa que consideran que aínda "non chegaron a ese punto". Conscientes da "urxencia" do pacto, que se comprometeron a alcanzar antes de final de ano para que as novas normas sexan aplicábeis a partir de 2024, fontes diplomáticas aseguraron que os Estados traballan centrados en estabelecer un conxunto de normas, mais apuntan á próxima reunión de ministros e ministras de Economía (Ecofin) de novembro como unha data "máis realista". Unhas normas fiscais que, tras catro anos conxeladas pola pandemia e a crise inflacionista, volverán exixir unha redución do déficit público por baixo da taxa de 3% do PIB e unha débeda pública por baixo de 60%, aínda que con sendas de gasto específicas para cada Estado. O endurecemento da política monetaria do BCE desacelerará o consumo privado Segundo as estimacións do Goberno español en funcións, o crecemento do Produto Interior Bruto (PIB) estatal elevarase até unha taxa de 2,4% este ano, tres décimas porcentuais por encima da proxección anterior, mentres que o Executivo rebaixou as expectativas de evolución do PIB en 2024 en catro décimas porcentuais, a unha suba de 2%. As estimacións apuntan que o PIB no segundo semestre perderá fol pola contracción monetaria, principalmente a través da desaceleración do consumo privado polo impacto directo do endurecemento das condicións monetarias impostas polo Banco Central Europeo (BCE). Por outra parte, prevese que a economía española sufrirá o impacto directo do endurecemento da política monetaria a través da demanda exterior. O Executivo do Estado español remitiu o Plan orzamentario de 2024 á Comisión Europea, onde se incluíu unha previsión de déficit na contorna de 3% para o ano próximo e unha ratio de débeda pública por debaixo de 110% do PIB para este exercicio (108,1%). Os ministerios de Asuntos Económicos e de Facenda explicaron que a elaboración do Plan Orzamentario está condicionada pola situación do Goberno en funcións, ao ter limitada a súa capacidade normativa, non podendo aprobar un proxecto de Lei de Orzamentos Xerais do Estado (OXE) nin presentar outras iniciativas lexislativas salvo casos de urxente necesidade debidamente xustificados. Ademais, o plan contempla un déficit para as autonomías en 2024 de até 0,1%, fronte ao equilibrio orzamentario que fora recollido o pasado abril.