A deturpación do Himno galego debaterase no pleno da Real Academia Galega

En 1984 apróbase no Parlamento galego a Lei de Símbolos da Galiza, unha norma que institucionaliza o Himno galego, dando cumprimento á súa existencia "no ánimo e no pensar do pobo", oficializando a letra e a música que Eduardo Pondal e Pascual Veiga, respectivamente, "puxeron na memoria e na boca" de galegas e galegos. Con todo, a lei recolle a letra do himno que se coñecía en 1984. Tomouse como referencia a letra que custodiaba o Instituto Padre Sarmiento. Posteriormente, Manuel Ferreiro, catedrático da Universidade da Coruña, leva a cabo unha serie de investigacións e realiza a súa tese sobre Eduardo Pondal. Nos traballos de información realizados por Ferreiro descobre unha serie de documentos, entre eles a versión final do himno que trasladou Eduardo Pondal a Pascual Veiga. Manuel Ferreiro: “A grande liña poética é a patriótica, pois é a idea fundamental que moveu a creación pondaliana" Ferreiro constatou que a letra do himno oficial ten unha serie de erros alleos á vontade de Eduardo Pondal que, posibelmente, son produto dunha transmisión irregular do poema inicialmente difundido nas comunidades galegas de América. A partir da existencia de varias redaccións manuscritas de Pondal e, sobre todo, da primeira publicación do poema, Ferreiro afirma, "sen dúbida ningunha", que no texto do himno deben ser restauradas aquelas formas que, usadas por Pondal para substituír castelanismos ou hiperenxebrismos, foron introducidos de maneira tardía no texto. Termos deturpados É o caso de "ronco" por "rouco", "soio" por "sós", e "iñorantes" por "ignorantes". Ademais, formas propias do poeta, substituídas no proceso de institucionalización por outras variantes ou formas inexistentes, caso de "cinguido", que deberá ser substituído por "cinxido", e de "féridos", que terá que ser substituído por "férridos". Alén disto, Manuel Ferreiro tamén identificou que varios termos orixinais foron mal interpretados, como sucedeu coa palabra "chan", que debera ser "clan". Eduardo Pondal é consciente destes erros, na medida en que envía unha misiva a Pascual Veiga para informalo da situación e emprazalo a solucionar os erros do poema musicado. Pondal falece en 1917, antes de levar a cabo esta misión. Vía Galega dá a coñecer a orixe histórica do himno e da bandeira Con este fondo, a Plataforma Social en Defensa dos Dereitos Nacionais da Galiza 'Vía Galega' está a desenvolver unha campaña de difusión e restauración dos símbolos galegos, nomeadamente o himno e a bandeira. "Ninguén pon en evidencia a investigación levada a cabo por Manuel Ferreiro. Todo o mundo acepta que o Himno galego actual non é o himno fidedigno", afirma a Nós Diario o coordinador da plataforma, Anxo Louzao. "Tendo en conta isto, o lóxico e o normal é restaurar a súa letra", engade. Por este motivo, un dos puntos chave da campaña desenvolvida por Vía Galega é a realización dunha Iniciativa Lexislativa Popular (ILP). "Igual que se comprobou, investigou e concluíu – como é lóxico e normal– que Rosalía naceu o día 23 de febreiro e non o 24, non houbo ningún inconveniente para mudar a data. Pois co himno pasa igual: comprobouse, investigouse e concluíuse que está deturpado, e ninguén contradí as conclusións. Entón, restaurémolo", declara Anxo Louzao. A Academia debaterá a súa postura Como parte da tramitación da ILP no Parlamento da Galiza, representantes de Vía Galega e da Federación Galiza Cultura –que tamén impulsa a iniciativa– promoveron xuntanzas tanto cos tres grupos políticos do Parlamento galego, como con entidades como a Real Academia Galega (RAG). O Bloque Nacionalista Galego (BNG) manifestou o seu compromiso coa ILP. Pola súa parte, o grupo parlamentario dos socialistas (PSdeG) trasladou aos representantes de Vía Galega que acordará unha posición en debate nunha xuntanza do seu grupo parlamentario. Finalmente, o Partido Popular (PP) pediu "unanimidade nos acordos", así como a realización de máis informes sobre a deturpación do himno. Desde a Real Academia Galega trasladaron a Nós Diario que serán os trinta integrantes de número que forman o seu pleno os tomen a decisión que estabeleza a postura da RAG "A institución estará pendente do trámite parlamentario da iniciativa e, en caso de que se solicite un novo informe desde a Cámara, así o fará", informa a Academia a Nós Diario. Normalizar os nosos símbolos A catedrática horaria da UDC e escritora María do Pilar García Negro, autora do libro Himno galego: unha historia parlamentar (inconclusa) declaraba, no momento no que as entidades sociais que impulsaron a ILP rexistraron a proposición de lei no Parlamento, "a veracidade da documentación achegada polo profesor Ferreiro obra en mans do Parlamento e está ao dispor de todo o mundo nunha institución pública como é a RAG". A catedrática chamou, mais unha vez, a rematar cun "anacronismo" polo que xa se pelexou en 2018. A rectificación da letra chegou ao Parlamento da Galiza en varias ocasións, mais as iniciativas non conseguiron o éxito agardado. Fíxoo en 1996 coa constitución dun relatorio que estudase as correccións precisas; en 2001 coa aprobación unánime dunha proposición non de Lei para restaurar a letra fidedigna do Himno; e en 2018, cunha iniciativa do BNG que tampouco saíu adiante. O himno deturpado "xa é coñecido" No seu día tanto a RAG como o Consello da Cultura Galega (CCG) argumentaron a difusión e o coñecemento da letra deturpada como pretexto para non modificar os erros detectados polo catedrático Ferreiro. Porén, Louzao afirma que "xa hai unha parte do pobo que xa canta o himno restaurado desde que saíu á luz a investigación de Manuel Ferreiro". Porén, na plataforma social Vía Galega téñeno claro: "A soberanía do pobo galego reside no Parlamento galego, que é quen ten que trasladar a letra real do himno á letra oficial. Outra cousa é que estean en potestade de solicitar os informes que queiran, pero non poden eximirse os grupos parlamentarios de decidir sobre un tema deste calibre", sentencia o coordinador da plataforma, Anxo Louzao.