Estado de transición

Lois Patiño viaxa a Laos e Zanzíbar aproveitando ben as estancias para fiar unha historia que, de inicio, non estaba pechada pero que lle acae á perfección para construír un filme arredor da morte e a reencarnación con inicio no sueste asiático e desenlace na costa oriental de África. O templo de Luang Prabang está ateigado de adolescentes que queren iniciarse como monxes budistas, ben por vocación, ou simplemente como algo provisional. O bocexo dun deles mentres meditan en absoluto silencio é premonitorio do que nos agarda. Pronto coñecemos un mozo que acompaña unha anciá á que lle le un libro chamado Bardo Thödol, un texto que prepara a quen o escoita para orientarse no alén e no proceso de reencarnación. O rapaz está preocupado por se non é quen de chegar ao final do libro antes de que a vella morra. Un día de excursión cuns monxes recibe unha mensaxe ao móbil de que a muller faleceu. Seica os mortos aínda poden escoitar durante unhas horas, así que bole canda a anciá para lerlle os últimos parágrafos. Xusto aquí, na metade do filme, aparece un texto que nos advirte que pechemos os ollos para acompañar a muller na súa viaxe, e que non os abramos ata que non predomine o silencio na sala. Está pensado para inducir á catarse colectiva, mais a min lembroume de máis a unha resonancia magnética cerebral que fixen este ano que remata, pero sen tradear tanto a cabeza como a desagradábel proba médica. Se non a tivese pasado, probablemente si que tería sentido a sensación desa experiencia relixiosa que propón Patiño. Este interludio de luces e sons variados, que só sentimos a través das pálpebras, é o máis experimental do filme. O resto transita entre o documental etnográfico, a crítica social sobre condicións laborais e un toque didáctico no que se aprende moitísimo sobre as crenzas doutras latitudes, a relixión, o proceso de creación de xabón a partir das algas e, tamén, sen pretendelo, axuda a comprender un pouco mellor o último filme de Iñárritu. A vella convértese nunha cabra que nace nunha comunidade costeira de Zanzíbar e que, loxicamente, non fala nin nada diso, que non estamos ante un filme da Disney. Unha nena encaríñase coa pequena cabra e lévaa a todas partes. Pero, nunha conversa cun masai na praia, a nena aprende certos ritos desta tribo africana sobre a morte e o bosque, unha conversa, para nada casual, que anticipa o que lle vai suceder á cabra despois dunhas cantas desventuras. Filme para gozar das paisaxes e da fotografía asinada por Jessica Sarah Rinalnd e Mauro Herce.