Xeración Nós

Branca Novoneyra, poeta e membro da Fundación Uxío Novoneyra, foi unha das promotoras da participación da cidade de Lugo no programa Ulysses European Oddisey que conmemora o centenario da publicación do libro de James Joyce. A cidade foi, ademais, a única escollida en todo o Estado español para formar parte desta celebración, que tivo lugar entre o 19 e o 21 de maio.

Xosé Lois Carrión González leva moitos anos traballando de diversas maneiras na recuperación da memoria democrática galega. Fundador e directivo da asociación Amigos da República de Ourense, coleccionista de autocolantes políticos ou custodio dos arquivos de seu avó, o primeiro concelleiro nacionalista de Ourense, Leuter González Salgado. Precisamente dese fondo procede o número 139-144 da revista Nós que se distribuirá como agasallo con Nós Diario o vindeiro 31 de decembro.

O derradeiro número de Nós -talvez o maior proxecto de modernización da cultura galega do século XX- non puido ser distribuído entre o público. A barbarie fascista queimou o traballo e asasinou o editor. Oitenta e seis anos máis tarde, porén, Nós Diario recupera aquela publicación con vocación de "rectificar a historia".

A UD Ourense comezou tempada en Preferente Galiza cunha nova directiva que procura sumar identidade e cultura ao deporte. Fernando Currás, a cabeza visíbel do proxecto futbolístico, fala para Nós Diario da implicación que debe ter o fútbol no futuro da sociedade e da achega que fará o club en relación á cultura galega.

O monumento máis representativo do Carballiño, do século XX, é o Templo da Veracruz. E iso mesmo pretendía o seu arquitecto, Antonio Palacios Ramilo (1874-1945), cando o deseñou: un templo para un tempo e para unha encrucillada, onde venerar un Lignum Crucis... En realidade, O Carballiño ten dous relicarios da mesma feitura franciscana, mais desta volta afondamos no da Veracruz e no seu creador.

"Non se entende a ‘Xeración Nós’ sen espazos desta cidade", afirmou a presidenta da Deputación, Carmela Silva, na inauguración da mostra 'Galiza, de Nós a nós' que estará aberta até o 11 de xullo no edificio Castelao do Museo provincial.

Foron a "semente da autonomía política de Galiza", sinala o Parlamento.

Catro fundacións que levan o nome de membros da Xeración das Irmandades que impulsaron a revista ‘Nós’ recollerán a Medalla do Parlamento da Galiza. Porén, nada di o comunicado do Parlamento sobre a represión, exilio e asasinatos que sufriu esta xeración a mans dos fascistas.

A Mesa da Cámara acordou a concesión da súa máxima distinción, coincidindo co primeiro centenario da Xeración Nós e  como recoñecemento ao compromiso galeguista deste grupo.

A xeración Nós –ou mellor, a época Nós, pois supera os límites dunha xeración– foi a máis senlleira que deu Galiza, o grupo de xente máis cumprida que traballou por esta terra, este pobo e esta cultura. Se Rosalía, Curros e Pondal forman a trindade dos grandes poetas galegos, Castelao é o símbolo máis puro de Galiza, Vicente Risco, o primeiro teórico do nacionalismo galego e Otero Pedrayo, a meirande figura intelectual.

A Fundación Moncho Reboiras, en colaboración coa Deputación da Coruña, inaugurou o pasado martes a exposición 'A Xeración Nós e a Galiza do seu tempo' no Campus de Elviña da Universidade da Coruña. Esta mostra está comisariado polo profesor da UDC e historiador Uxío-Breogán Diéguez Cequiel. Este traballo, que se poderá visitar ao longo de todo o mes de decembro, quere ser un recoñecemento ao labor dos integrantes da Xeración Nós diante do cen aniversario da revista homónima á que deron lugar: Nós. Boletín mensual da cultura galega.

A Cidade da Cultura de Compostela acolle, este último trimestre do ano, unha mostra que conmemora os cen anos da xeración  'Nós' e da publicación do primeiro número da revista do mesmo nome. Baixo o título 'Galiza de Nós a nós' reúnese material gráfico e pezas icónicas, como o Santiago debuxado por  Castelao e chegado desde Morlaix ou o mapa de Domingo Fontán, propiedade da familia de Ramón Otero Pedrayo e cedido agora polo Pazo-Museo de Trasalba. 

A exposición organizada pola artista Isabel Pintado poderase visitar entre o 15 de outubro e o 6 de decembro.

Feixoo enxalzou "o galeguismo de concordia" da Xeración Nós.

A segunda grande exposición do Xacobeo 2021 chegará en outubro deste ano, logo de ser adiada por mor da COVID-19. O Gaiás acollerá 'Galicia, de Nós a nós', unha mostra centrada na importancia da xeración Nós e da xa centenaria revista na comprensión da identidade galega nos nosos días.