tradución

Martin Eden de Jack London e David Golder de Irène Némirovsky son as dúas últimas obras vertidas para o galego por Celia Recarey Rendo, en Irmás Cartoné.

O poeta balear Pau Vadell presentará súa obra Coas costas dobradas, traducida ao galego por Gonzalo Hermo, na libraría Paz (Pontevedra) 12 de decembro e na Chan da Pólvora (Compostela) 13 de decembro.

A Fundación Uxío Novoneyra (Parada, Folgoso do Courel) acolle mañá sábado, ás 13 horas, a presentación da nova tradución ao galego da obra de Berger, un manifesto da xente labrega, após 11 anos desde a primeira versión.

María Lopo presenta no Centro Ramón Piñeiro dúas antoloxías, unha de poesía galega en bretón e outra da bretoa en galego. Será na na cuarta feira 20 de novembro ás 20 horas.

O chamado Premio Nacional das Letras do Ministerio de Cultura  nunca premiara un autor en euskera. Instituído en 1984, nese ano e en 2002 decorreron as dúas únicas edicións en que distinguiu autores monolingües nun idioma estatal diferente do castelán: o poeta Josep Vicenç Foix e o narrador e tamén poeta Joan Perucho, ambos os dous cataláns. O ministerio tampouco nunca premiou un escritor ou escritora en galego e só en 2019 fíxoo cun en euskera: Bernardo Atxaga (Asteasu, Guipúscoa, 1951).

A analoxía resulta apetecíbel, pero presenta contraindicacións. Advírtenas no limiar de Herba abraiada (Rinoceronte, 2019 os propios tradutores, Marta Dahlgren e Manuel Forcadela: «É de especial interese a relación que a poesía de Emily Dickinson ten coa de Rosalía de Castro, en principio casual en termos históricos». Naceron e morreron nas mesmas décadas, engaden, e «manifestan un certo paralelismo temático visionario que está aínda por estudar». Mais axiña matizan.

Non atravesa o escritor William Somerset Maughan os seus intres de maior popularidade. E, porén, nun tempo foi sen dúbida un dos autores máis célebres e celebrados do mundo. A súa extensa obra, 21 novelas e máis dun cento de relatos, estaba inédita en galego. A editorial Hugin e Munin publica agora a versión galega de A lúa e seis peniques, un dos seus títulos de referencia.

Jules Verne estivo dúas veces en Vigo. Non por coñecidas deixan de ser estas visitas fascinantes. Pero o máis fascinante é que antes de viaxar fisicamente fíxoo nunha das súas novelas, na célebre Vinte mil leguas baixo dos mares. Xerais publica agora unha tradución da obra, con limiar da escritora Ledicia Costas.

Ivonet Omnes foi un clérigo bretón que viviu no século XIV. Copista de profesión, a el atribúeselle o primeiro verso en lingua bretoa: “me am ous vn amoric ioliuic indan an del mé”. “Teño un amoriño ben feitiño baixo as follas e eu...”, di, na versión da profesora María Lopo que abre Canto e contracanto. Antoloxía de poetas de Bretaña (Xunta, 2019).

Seique (Através, 2015) é unha non ficción que xoga a ser ficción pero que conta unha verdade. A primeira obra narrativa de Susana Sánchez Arins (Vilagarcía de Arousa, 1974) trata da posguerra, é dicir, das consecuenciais sociais e políticas da instauración do fascismo na Galiza. Faino atravesada de dúbidas e incertezas, incoprora todo tipo de materiais, de coplas a ensaios, de contos a refráns. A súa tradución ao castelán, Dicen, acaba de ser premiada pola librarías de Madrid como mellor ficción.

 

O escritor inglés Gerald Durrell (1925-1995) viviu desde cativo entre animais. A tenra e divertida triloxía de Corfú, que comeza con A miña familia e outros animais (1956), certifícao: estas memorias de infancia na illa grega do mar Xónico están decisivamente atravesadas pola súa relación cos animais. A súa obra de ficción tamén e así o amosa a noveliña Os secuestradores de burros, agora en versión galega do tradutor Moisés Barcia.

Antía Veres (1990) é licenciada en Tradución e Interpretación, con especialidade en inglés‑galego, pola Universidade de Vigo. Colaborou profesionalmente co proxecto Trasno e foi unha das fundadoras da asociación Trabalingua (2009). Actualmente traballa como autónoma para diferentes editoriais, como Kalandraka ou Hugin e Munin. A tradución de Unha muller perdida, da autora norteamericana Willa Cather, valeulle o Premio Plácido Castro de Tradución, un galardón outorgado pola fundación homónima en colaboración coa Asociación de Tradutores Galegos, que recoñece a mellor tradución do ano á nosa lingua. O xurado destacou o uso dun “galego extremadamente natural e próximo, empregando unha fraseoloxía propia sen alterar a atmosfera natural da novela”. Eis un estrato da peza publicada no número 367 do semanario en papel Sermos Galiza.  

Yasha é un mago de sona e talento que percorre a Polonia de finais do século XIX. Escapista, é quen de saltar barreiras ou abrir cadeados. E así vive ademais cando está fóra da escena. Este é o argumento de O mago de Lublin, novela orixinal de 1960 obra de Isaac Bashevis Singer, o máis célebres dos autores de lingua yiddish. Agora ve a luz en galego.

A poeta Lupe Gómez (Fisteus, Curtis, 1972) escribe cartas. E ademais envíaas por correo postal. Os seus correspondentes, diversos, son a miúdo tamén escritoras e escritores. Fosforescencias titúlase o volume que recolle un bo monllo delas, todas de 2012, e que a finais de ano publicará Alvarellos.

É da man do xornalista Roman Schatz (Überlingen, Alemaña, 1961) que Dende Finlandia con amor achega, en apenas un cento de páxinas, a outra face do país escandinavo. Monllo de artigos “lixeiros, hilarantes e mesmo ferintes desde o punto de vista do migrante que sofre o choque de culturas”, o volume inaugura Esplanadi, o novo selo da editorial Rinoceronte dedicado exclusivamente á literatura finlandesa traducida ao galego.

O premio que leva o nome da poeta e tradutora de, entre outras, James Joyce ou Roald Dahl, busca recoñecer o labor de “empresas, entidades ou persoas que destaquen pola promoción da tradución ou intepretación cara ou desde o galego”. O certame Xela Arias convócao a Asociación Galega de Profesionais da Tradución e a Intepretación (AGPTI) e acepta candidaturas até o 15 de setembro no enderezo [email protected].

A súa é unhas máis iradas requisitorias contra o patriarcado e a súa estrutura de dominación. Produto dun tempo rebelde e salvaxe, orixinal de 1967, o Manifesto SCUM da estadounidense Valerie Solanas (1936-1988) é “unha aposta radical, non exenta de ironía, e adiántase moitos anos a visións feministas posteriores”. A definición pertence á editora ourensá Saurobuks, que vén de traducilo ao galego.