Pensar a Galiza pos-covid

O ex presidente da Xunta da Galiza Fernando González Laxe é doutor en Ciencias Económicas e catedrático de Economía Aplicada na Universidade da Coruña. Autor de numerosos títulos sobre economía e a problemática pesqueira, marítima e portuaria, como Estructura Económica de Galicia, Desafíos económicos de Galicia ou Homo Oeconomicus Maturus. Falamos con el para avaliar os efectos da pandemia sobre a economía galega e os posíbeis camiños que podemos seguir para superala.

 

Celebramos o centenario do Xeración Nós e, xa que logo, é un bo momento para nos interrogar sobre que podemos aproveitar do seu legado para construír o futuro. Laura Tato é doutora en Filoloxía galego-portuguesa, profesora titular na Universidade da Coruña –onde exerce tamén como coordinadora científica da Biblioteca-Arquivo Teatral Francisco Pillado Mayor– e especialista na literatura galega de preguerra. Gran coñecedora da cultura e da sociedade da época, axúdanos a redirixir a mirada sobre unha xeración fundamental para a recuperación da nosa identidade.

Xoán Carmona é doutor en Economía pola Universidade de Santiago de Compostela e ampliou estudos no Max Planck Institut für Geschichte. É catedrático de Historia e Institucións Económicas na USC, e director do Departamento de Historia e Institucións Económicas Investiga sobre historia marítima e industrial, e historia empresarial e patrimonio industrial, temas sobre os que escribiu varios libros de obrigada referencia. Nesta conversa, axúdanos a entender cales son as raíces do presente industrial que nos poden auxiliar a enfrontar o futuro.

Director, dramaturgo, xestor e emprendedor, Eduardo Alonso é un dos piares do teatro profesional na Galiza. Fundador xunto coa actriz Luma Gómez de Teatro do Noroeste, primeiro director do Centro Dramático Galego, vicepresidente da Academia Galega de Teatro e un dos protagonistas da profesionalización do teatro e un incansábel activista a prol da cultura e a lingua galegas. Alonso vén de participar na organización do I Congreso Internacional do Teatro e quixemos falar con el dun proxecto que se atreveu a mirar o futuro a dez anos vista.

Dolores Puga é Científica Titular do Consello Superior de Investigacións Científicas. A súa actividade investigadora desenvolveuse no ámbito da Demografía do Envellecemento, centrándose na análise das estratexias residenciais e familiares, e das condicións de saúde e benestar a idades avanzadas. Foi profesora invitada en diversas institucións internacionais e é autora de más de medio centenar de publicacións. Con seguridade, unha das persoas máis autorizadas para opinar sobre como enfrontar no futuro os problemas derivados da crise demográfica.

Salustiano Mato é doutor en Bioloxía pola Universidade de Santiago de Compostela e, tras realizar un posdoutoramento nos Estados Unidos, foi profesor da Escola Técnica de Enxeñeiros Agrónomos de Lugo e na da Facultade de Ciencias de Ourense. Exerce como catedrático de Zooloxía na Universidade de Vigo e publicou máis de 100 traballos científicos. Tras unha paréntese no período 2005-2009, na que exerceu o cargo de director xeral de Investigación, Desenvolvemento e Innovación na Xunta da Galiza, reincorporouse á Universidade de Vigo, da que foi reitor entre os anos 2010 e 2018. Falamos con el sobre a importancia da investigación na Galiza pospandemia. 

Alba Nogueira é catedrática e profesora de Dereito Administrativo na Universidade de Santiago de Compostela. Licenciada en dereito pola USC, ampliou estudos en Lovaina, realizou un Mestrado en Dereito Internacional e Europeo e doutorouse en 1997. Especialista en Dereito Ambiental, intervención administrativa na economía e dereitos lingüísticos, é membro desde 2009 da Comisión de Lingua e Comunicación do Consello da Cultura Galega. Conversamos con ela sobre como o efecto da pandemia pode incidir na restrición de dereitos civís na sociedade que vén.

Xulio Ríos é fundador e presidente de honra do Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional (Igadi) desde a súa fundación en 1991, así como da Fundación Plácido Castro do Igadi e do Fondo Galego de Cooperación e Solidariedade e autor de obras como China, a próxima superpotencia (Laiovento), A China por dentro (Xerais) ou Nós no Mundo. Unha política exterior para Galicia (Galaxia). Analista internacional de longa traxectoria, é con seguridade unha das persoas que mellor coñece os pasos que deberiamos dar para ter un lugar no mundo como país.

Ana Miranda, eurodeputada desde 2012, é sen dúbida unha das persoas que mellor coñece as engrenaxes da Unión Europea, que está chamada a xogar un papel fundamental na sociedade pos-covid. Temas como a transición verde, o apoio á investigación ou a posición xeopolítica no novo taboleiro internacional exixen a máxima atención da cidadanía europea. Conversamos con ela sobre a política de solidariedade entre Estados, sobre os retos que enfronta Europa no futuro inmediato e sobre o papel da Galiza no complexo crebacabezas da Unión. 

David Rodríguez é deseñador gráfico, escritor e activista político. Ten publicado poesía, teatro, literatura infantil e ensaios entre os cales cabe destacar Retomando a palabra. Das guerras culturais ao crac financeiro e O canastro sen tornarratos. Resistencia popular na era do capitalismo sen democracia. Unha ollada galega, que poden ser de grande interese para reflexionar sobre o futuro inmediato. Conversamos con el para buscar algunhas das chaves dunha sociedade que vén. 

Vítor Vaqueiro é poeta, narrador, ensaísta, fotógrafo, activista cultural e teórico da imaxe e a fotografía. Foi profesor de Fotografía, Fotoxornalismo, Dirección de Fotografía e Proxecto Audiovisual na Facultade de Ciencias da Comunicación da Universidade de Santiago. Conversamos con el sobre imaxes e imaxinarios, sobre a posibilidade de transformar a idea da Galiza desde o campo do simbólico e da importancia que este ten na configuración dunha concepción do mundo que xire arredor da propia identidade colectiva.

Serafín González é científico do CSIC no Instituto de Investigacións Agrobiolóxicas da Galiza e o presidente, desde hai máis de 20 anos, da Sociedade Galega de Historia Natural, unha das máis destacadas do país no estudo e na defensa do medio natural. Todoas as análises coinciden en que a multiplicación do virus da Covid-19, e doutras pandemias, está intimamente ligada á deterioración do medio e ao empobrecemento da biodiversidade. Falamos con González para testar o estado en que se atopan as relacións coa natureza na Galiza. 

Cristina Domínguez ten unha longa carreira como directora de escena. Ligada a compañías como Factoría Teatro, Abrapalabra ou Emedous, puxo en pé montaxes tan recoñecidas como O tío Vaina (2004), O regreso ao deserto (2006), Kafka e a boneca viaxeira (2012) ou As do peixe (2013). De 2006 a 2009 dirixiu o Centro Dramático Galego e, desde entón, imparte aulas na Escola Superior de Arte Dramática da Galiza, onde agora ocupa o cargo de vicedirectora. Estes días, prepárase para intervir no I Congreso Internacional de Teatro Galego, onde impartirá unha conferencia sobre "os desafíos da poscrise".

Manuel Bragado é escritor e pedagogo e foi a cabeza visíbel de Edicións Xerais de Galicia durante case dúas décadas de activismo cultural. A súa mirada reflexiva sempre é quen de resumir e ponderar axeitadamente as cuestións que máis preocupan á sociedade e, desde o seu blog 'Brétemas', comparte as súas opinións e pensamentos. Mantivemos unha conversa con el sobre distintos aspectos da pandemia sobre os que reflexionou nos seus escritos e que poden axudar a comprender o presente e a mellorar o futuro.

Francisco Sampedro é un referente no pensamento galego contemporáneo. A el debémoslle análises atinadas da filosofía de, entre outros, Althusser, Badiou ou Vattimo e de análises culturais da obra de Vicente Risco ou Rafael Dieste. Nesta conversa, tratamos de dilucidar con el cal é o papel da filosofía na construción desa "nova realidade" que se albisca tras a pandemia e cales son as características básicas do pensamento social que construirá ese novo mundo ameazado polo virus.