necrolóxica

“Os Estados Unidos nunca deixaron de ser racistas”, declaraba Toni Morrison ao xornal brasileiro Estadão nunha entrevista de 2006. Ao fondo, a catástrofe orixinada polo furacán Katrina e xestión non menos catastrófica do Goberno de Bush. Máis ao fondo aínda, a vontade de redención histórica presente na súa obra. A escritora morreu esta terza feira aos 88 anos.

Había na pintura de Alfonso Abelenda un algo de inocencia. Entre a ollada fauvista e o cubismo, sempre figurativo, a súa extensa carreira artística rematou a pasada semana ao non superar unha infección derivada dunha intervención quirúrxica. Nacera na Coruña en 1931.
 

Á súa constancia investigadora débense algúns estudos canónicos do corpus da lírica medieval galego portuguesa: A poesía lírica galego-portuguesa (1986), A poesía de Airas Nunez (1992) ou en colaboración con Giulia Lanciani As cantigas de escarnio (1995). O profesor romano Giuseppe Tavani morreu esta sexta feira aos 95 anos.
 

Pilar Vázquez Cuesta, catedrática de portugués na Facultade de Filoloxía da Universidade de Compostela, morreu o pasado 6 de marzo. Contaba 93 anos e un infatigábel labor de investigación e divulgación das culturas brasileira e portuguesa.
 

No medio da década dos 70, a poesía galega viviu a axitación propia dunha mudanza de época. Os manuais sinalan en primeiro lugar Con pólvora e magnolias (1976), de Ferrín, e títulos de López-Casanova ou Afonso Pexegueiro, como fitos. Pero houbo outros. Manuel Vilanova, que morreu esta cuarta feira aos 74 anos, foi talvez o máis discreto e, á vez, un dos máis radicais poetas contemporáneos.  
 

Tardou en entrar nos estudios como cantora, mais cando o fixo rodeouse dos titáns da música brasileira. Con Vinicius de Moraes, con Tom Jobim, con Toquinho ou con João Gilberto, Miúcha intepretou as composicións maiores da bossa nova. Ao seu nome graveu 14 discos. Morreu a pasada semana no Rio de Janeiro.
 

Na cara A do mítico disco Galicia canta -publicado en 1970 en Caracas e pedra fundacional da Nova Canción Galega- figuraban Miro Casabella, Xerardo Moscoso, Benedicto García, Xoán Rubia, Guillermo Rojo e Xavier González. A plana maior de Voces Ceibes. A cara B, porén, estaba dedicada a un só cantor, o galego venezolano Xulio Formoso. Nado en Vigo en 1949, morreu esta cuarta feira en Madrid.
 

Xan Cejudo pertencía a esa xeración de pioneiros que construíron os alicerces do teatro profesional galego. Nado na Coruña, os seus primeiros pasos na escena deunos co grupo O Facho, nos anos sesenta. Exerceu como actor, director, autor. E morreu onte, aos 71 anos.
 

Era, talvez, a derradeira voz da época dourada do soul. Aretha Franklin, intérprete poderosa, irredutíbel, símbolo da emancipación da muller afroamericana, encarnación de himnos rebeldes da altura de Respect ou Young, gifted and black, morreu esta quinta feira aos 76 anos de idade.
 

Tom Petty percorreu o camiño que vai do pop enerxético dos seus inicios ao rock arraizado na gran tradición norteamericana en apenas dez anos. Da mesma estirpe que John Cougar Mellencamp ou Bruce Springsteen, herdeiros de Dylan que non puideron ignorar o punk, Petty morreu onte aos 66 anos nun hospital de Santa Mónica, California, logo de sufrir un infarto.