Información sobre o reino

A morte de Afonso VIII é o punto de partida para o proceso de incorporación subordinada da Galiza ao espazo castelán. Malia que Sancha e Dulce foron confirmadas como raíñas polo partido galego á  morte do pai, Fernando III, apoiado polos magnates casteláns e o Vaticano, reclamou o trono galego, rachou cos acordos asinados no tratado de Toro e iniciou o seu avanzo cara Galiza, avalado por unha bula do papa Honorio III que o declarou herdeiro da coroa galega.

Ateigada está toda Basílica e un neno de pouco máis ou menos cinco anos, nado en Caldas de Reis, diríxese cara a onde agarda o prelado da diocese. Diego Xelmírez, que é o nome deste, escolle as mellores galas para tan solemne celebración; e o cativo, Afonso Raimúdez, acompañado polo seu aio Pedro Fróilaz de Traba, tamén loce unha ostentosa indumentaria.

A súa proposta política aspiraba a rectificar o curso da historia do país tras o proceso de incorporación subordinada mediante a violencia á area castelá, iniciada en 1230 coa morte do rei galego Afonso VIII e respondida con sucesivas rebelións nas décadas seguintes.

O casoiro de Milia de Wessex e  Rodrigo Romaes explícase no marco dos intensos contactos diplomáticos desenvoltos polos reis galegos diante doutras monarquías europeas.

O rei que simbolizou o espírito de rebeldía da Galiza

O 23 de setembro de 1230 finaba en Sarria, camiño de Compostela, o rei Afonso VIII. Fillo do monarca galego Fernando II e da raíña portuguesa Urraca, pasou a súa mocidade na Galiza, educándose na Casa de Traba e destacando como poeta en lingua galega. Após un conflitivo proceso, foi coroado en 1188 grazas ao apoio da nobreza, manténdose á fronte do reino até 1230 en constante litixio contra Castela. Está enterrado no panteón real da catedral de Compostela, a cuxa construción tanto contribuíu seguindo o proxecto familiar.

22 de marzo de 1090 morría o rei García da Galiza no castelo de Luna, unha fortaleza situada nas terras da montaña leonesa de Babia, onde permaneceu encarcerado por orde do seu irmán. Seguindo as súas disposicións testamentarias, enterrárono cos pés amarrados aos mesmos grillóns de ferro que o acompañaron nos seus 18 anos de cativerio. A lápida da súa tumba, no panteón rexio da catedral de León, non deixaba dúbida: "Aquí xace o rei García de Portugal e Galiza, fillo do gran rei Fernando que foi capturado polo seu irmán con engano. Morreu preso o 22 de marzo de 1090".

Hai 915 anos, falamos do 1 de marzo de 1105, naceu en Caldas de Reis Afonso Raimundez, coroado rei da Galiza e emperador co nome de Afonso VII. Os seus máis de 40 anos como monarca correspóndense cun gran período de esplendor para o noso país.

Xoán I será proclamado rei de Galiza en 1296. Nado en 1262 do matrimonio entre Violante de Aragón e Afonso X, casaría sucesivamente con Margarita de Montferrato e María Díaz de Haro, revolvéndose contra o seu pai nos anos finais do seu reinado. A coroación de Xoán I expresa a vontade dos núcleos reitores da sociedade galega por contar cun reino de seu, arredado de Castela e achegado a Portugal.

A endiañada xeoestratexia interna do espazo peninsular ao longo dos séculos VIII e IX obrigou os monarcas galegos a intensificar a súa acción diplomática diante de Carlomagno. O rei dos francos, a principal potencia rexional europea do momento, na cúspide do seu poder, após ser nomeado no ano 800 emperador do Sacro Imperio Romano, non só partillaba coa coroa galega intereses territoriais na área ibérica e o combate á doutrina adopcionista, senón que xogaba un papel de árbitro no contexto europeo.

Os pobos do norte intervirán de xeito activo na política interna dos reinos europeos. Tamén no de Galiza.

No Sermos Galiza 256 recolliamos que Yilliqiya e Galisiya eran os nomes cos que as fontes árabes se referían ao Reino de Galiza. Mais a documentación árabe non foi a única que o recolleu. Tamén as crónicas europeas poñen de manifesto que Galiza e España eran realidades diferentes. Analizamos as fontes europeas entre os séculos VII e XV. Eis un extracto da información que publicamos no Sermos Galiza 260.