Historia da Galiza

Placa co nome dos Mártires de Carral (Imaxe: Pepe do Couto).
MEMORIA E HISTORIA

'O valor de gañarmos o futuro': Vía Galega lembrará os Mártires de Carral no 178 aniversario da Revolución Galega de 1846

A homenaxe terá lugar o día 27 de abril, ás 11:30 horas.
Varias imaxes de Moncho Valcarce.
star
Reportaxes

Moncho Valcarce: un símbolo para Galiza

Hai 31 anos que nos deixou Moncho, pero a súa lembranza está viva. Moito máis nestes tempos nos que o capitalismo salvaxe e depredador intenta unha vez máis poñer as gadoupas sobre os nosos recursos naturais, a nosa cultura, o noso idioma… Mudaron os nomes (Fenosa e caciques de medio pelo) por outros como Altri, Iberdrola ou eólicas. Moncho está vivo porque a súa loita fainos máis fortes.
Retrato de Frei Martín Sarmiento elaborado por Francisco Muntaner (Foto: Biblioteca Nacional).
star
Análise

A ilustración en Frei Martín Sarmiento e Xosé Luís Pensado

Pilar Allegue é filósofa e política.
Primeira páxina da 'Crónica Troiana', un manuscrito cuxa cesión á Galiza acordou o Congreso, a instancias do BNG, demandar á Moncloa (Foto: Biblioteca Nacional de España).
star
Análise

Economía política da 'Crónica Troiana'

Iago Santos Castroviejo é economista.
Arriba á esquerda, a páxina do 'Diario 1921' co oco en branco que ocupaba o debuxo censurado, tal e como foi editado até hai tres anos. No centro, o debuxo censurado, cun motivo que Castelao recreou en diferentes ocasións e podemos ver nas imaxes inferiores. Á dereita, o cadro 'A verdade está fóra' e abaixo o mesmo debuxo reformulado no 'Álbum Nós'. Na fotografía, Anxo Rabuñal.
star
CULTURA

Censuras no legado artístico de Castelao: un debuxo excepcional que foi ocultado

Un debuxo excepcional, 100 anos oculto. Aínda pasados case 75 anos do seu falecemento, a obra plástica de Alfonso Daniel Rodríguez Castelao incorpora descubertas ou actualiza visións da súa obra. As peripecias do seu legado no exilio e aínda a dispersión en diferentes países deixan aberto o futuro a novos descubrimentos.
Matías Losada desenvolve o seu traballo como realizador e editor na cooperativa Marma (Foto: Nós Diario).
Contracultura

Matías Losada, editor: "Vilas como Betanzos ou Mondoñedo teñen unha historia fascinante por sacar á luz"

Matías Losada é, xunto con Marina Pérez, un dos fundadores da cooperativa Marma. Esta foi galardoada no II Certame de Fondos de Proxectos Culturais Reino de Galicia, promovido pola área de Cultura da Deputación da Coruña, polo seu proxecto 'Betanzos Capital: os segredos do Betanzos medieval'. Este explica, en formato vídeo, oito segredos ou anécdotas relevantes para a historia da cidade.
Xosé Fandiño, Esperanza Piñeiro e Juan Renales, esta terza feira en Ferrol. (Foto: Nós Diario)
MEMORIA E HISTORIA

Unha mesa redonda en Ferrol repasa a traxectoria biográfica de Benito Vicetto

Renales desvela un "reverso escuro", un Vicetto que se adiviña nas súas obras e que é un personaxe cínico, triunfador, rico e cunha gran capacidade de sedución. "Ambos personaxes constitúen a cara e a cruz do mesmo Vicetto", explica.
A responsábel de Cultura na Deputación de Lugo, Iria Castro, no centro (Foto: Nós Diario).
CULTURA

As Revoltas Irmandiñas centrarán a cuarta edición das Xornadas Pacegas

O Museo Pazo de Tor, en Monforte (Terra de Lemos), acollerá os vindeiros 6 e 7 de maio a cuarta edición das Xornadas Pacegas, un punto de encontro entre a investigación académica e a acción cultural comprometida co patrimonio, que este ano terá como eixo temático as Revoltas Irmandiñas.
O Pórtico da Gloria durante unha visita guiada nocturna na Catedral de Santiago. (Foto: Arxina).
star
Análise

Unha potencia na luthería desde a Idade Media

Marga Tojo é xornalista, escritora e comunicadora.
Mosteiro de Sobrado dos Monxes (Terra de Melide), onde están soterrados varios membros da familia Froilaz-Trava, e a capa do libro.
MEMORIA E HISTORIA

'Personaxes da Galiza Medieval': así foi o camiño da Gallaecia ao Reino da Galiza

O segundo volume de Personaxes da Galiza Medieval, editado pola Agrupación Cultural O Galo de Compostela, coa axuda da área de Cultura da Deputación da Coruña, aproxímase á historia do reino da Galiza a través das biografías dalgúns dos seus personaxes máis senlleiros, ofrecendo unha visión daquel espazo político que evita as deturpacións ás que foi sometido o estudo deste período e que mostra a relevancia do reino como unha realidade política potente cunha dinámica interna e unha proxección exterior que non se reflicte nos manuais de historia.

Anxo Rabuñal Rey. (Foto: Xan Carballa)
star
Entrevistas

Anxo Rabuñal Rey: Castelao, artista en acción

O 'Diario 1921. Francia, Bélxica, Alemaña' de Castelao foi o último libro do rianxeiro en ser coñecido e durante moitos anos chegou a nós censurado e mal editado. O investigador e editor Anxo Rabuñal Rey (Compostela, 1963) pasou o traballo de  analizalo a fondo e cun traballo de investigación moi detallado consegue entregar un ensaio —'O pintor e a vida moderna' (Serbal, 2024)— que desvela e actualiza o pensamento sobre a arte dun Castelao que, tamén por problemas visuais, decide deixar a pintura, e encarreirarse como debuxante nunha arte de intervención que compatibilizou simultaneamente cunha acción política incesante. Unha viaxe na que tamén muta en autor literario e reconduce as súas orientacións ideolóxicas e relixiosas.
Benito Vicetto. (Ilustración: S. G.)
star
Reportaxes

Vicetto: bicentenario do pioneiro da Historia de Galicia

Ao observar a importancia galaica na Idade Media, acostumamos pensar que a doma e castración foi a fin da vida autónoma que tiña o noso país. Cómpre, porén, referírmonos a uns omnipresentes e necesarios matices. Botemos unha ollada ao que nos ten que dicir Benito Vicetto nas páxinas dedicadas á historia moderna e contemporánea, período que abrangue desde a instauración da Real Audiencia até a morte de Fernando VII (1480-1833).
Sepulcro de Peres de Andrade, que patrocinou a tradución da obra. (Foto: Alexandre Vigo)
CULTURA

A 'Crónica troiana' centrará as IV Xornadas Irmandinhas de Betanzos

As xornadas celebraranse entre o 10 e 16 de xuño na súa primeira fase aínda que hai previsto algún acto de posta en valor da obra durante a celebración da XXV Feira Medieval de Betanzos.

O valor de coñecer o pasado

Presentación de 'Os reis e as raíñas da Galiza', este sábado en Compostela (Foto: Luis Polo).
MEMORIA E HISTORIA

GALERÍA | Así foi a presentación do volume 'Os reis e as raíñas da Galiza'

Retrato de estudo de Benito Vicetto. (Foto: Real Academia Galega)
star
Reportaxes

Vicetto, 200 aniversario da persoa que dotou a Galicia dunha historia

No ano 1865 sae do prelo da imprenta de Taxonera o primeiro volume do corpus que o autor Benito Vicetto dedica á Historia de Galicia. Agora, no bicentenario do natalicio do escritor, resulta máis que necesaria unha revisión da obra que supere as afirmacións simplificadoras coas que se ten valorado en xeral esta obra. No presente artigo, achegámonos aos tomos dedicados á Historia Antiga e Medieval por parte do devandito autor e a visión que aporta delas.
O hispanista e editor fundador da revista 'Journal of Medieval Iberian Studies', Simon R. Doubleday (Foto: Nós Diario).
Entrevista

Simon R. Doubleday, profesor de Historia en Nova York: "Galiza e Portugal eran centrais no século XI e Castela, periférica"

Hispanista e editor fundador da revista 'Journal of Medieval Iberian Studies', Simon R. Doubleday é un prestixioso profesor na Hofstra University (Nova York) que ten enfocado parte das súas investigacións na importancia do reino galego alén e aquén da península Ibérica. Agora prologa o libro 'Os Reis e as Raíñas da Galiza: 1000 anos dun reino de seu', que edita Sermos Galiza S.A.
Palestra sobre a figura de Vicetto. (Foto: Nós Diario)
CULTURA

Vicetto como historiador da Idade Moderna e a Contemporánea, a debate

Unha palestra cos historiadores Manuela Santalla e Rubén Labisbal Pérez debateu arredor da visión do autor sobre a historia moderna e contemporánea da Galiza
Capa do novo libro.
MEMORIA E HISTORIA

Sermos Galiza S.A. saca do prelo o libro 'Os reis e as raíñas da Galiza'

Os reis e raíñas da Galiza. 1.000 anos dun reino de seu está decidido a pór en valor a historia daqueles soberanos e soberanas cuxa memoria foi arrebatada ao país a través dun proceso político-ideolóxico destinado a perpetuar a súa submisión.

De monxas touquinegras