franquismo

A Agrupación Cultural O Galo pon fin ás xornadas sobre o Seminario de Estudos Galegos.

Con 60 anos o historiador Dionísio Pereira (A Coruña, 1953) puxo en marcha un blog persoal que agora con 70 vén de ampliar e transformar nun sitio web onde dá conta da súa traxectoria como investigador. 'Na volta do camiño' condensa o seu compromiso coa memoria dunha Galiza rebelde.

Serían os corpos de Francisco Miguel Fernández Díaz, Juan Boedo Pardo, Pedro Pinilla Calvete e Pedro Pinilla Fraga, que presentan "evidencias de morte violenta".

Os arqueólogos que dirixen a exhumación dunha foxa común da Guerra Civil no cemiterio de Bértoa, en Carballo (comarca de Bergantiños) atoparon esta quinta feira os primeiros restos de violencia, como cascos de bala. A Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica explica que o lugar do achado fora sinalado por unha veciña. Alí espérase atopar os restos de catro persoas asasinadas polos franquistas.

A Lei de memoria democrática abre a porta a desenterrar os crimes que a Lei de amnistía de 1977 non permitiu xulgar até o momento. E, por ese motivo, a Fiscalía de Barcelona apoia a admisión a trámite da querela presentada polas torturas ao sindicalista catalán Carles Vallejo.

Ferrolterra, Eume e Ortegal aínda contan con pegadas do franquismo. No Museo Naval de Ferrol existen até 16 exemplos de simboloxía franquista: "É un museo de exaltación do franquismo cuns textos propios da ditadura", censura Manuel Monge.

Após a negativa a admitir a trámite máis dun centenar de querelas, o sistema de Xustiza do Estado español permite declarar a unha vítima de torturas na ditadura, apoiada por unha testemuña tamén torturada polas forzas de seguridade.

Paula Carballeira vén de recibir o Premio Nacional de Literatura Dramática pola súa obra 'As alumnas' (Galaxia), unha peza que recupera a figura da mestra depurada María Barbeito e da que o xurado destacou que "constitúe un eloxio do maxisterio que ensina sobre a dúbida e o debate" e "os seus valores dramáticos, a riqueza de matices e pola recuperación dunha muller referente para o ensino galego, símbolo da educación moderna, igualitaria e transformadora que propuña a Segunda República".

Ramón Otero Pedrayo foi o cuarto presidente do Seminario de Estudos Galegos (SEG), institución creada en outubro de 1923. Foi escollido para a Presidencia o 30 de maio de 1936 e desempeñou o cargo durante seis semanas, ata o 18 de xullo, cando o golpe de Estado franquista truncou con  violencia a vida do Seminario e doutros proxectos galeguistas. Adentrámonos naqueles poucos pero intensos días de 1936.

Francisco, 'Paco', Trigo foi un de tantos xogadores que viu a súa carreira interrompida polo franquismo. Futbolista do Deportivo antes do golpe de Estado, o seu gran rendemento levouno a asinar polo Rácing de Santander, que por aquel entón adoitaba coquetear coa zona nobre da clasificación. Mais unha noite de verán do 36, xa de volta na Coruña logo da sublevación, un grupo de falanxistas irrompeu no cabaré en que se atopaba coa intención de pasealo, escapando da morte "o rapaz con máis mala sorte que pisou un campo de fútbol" grazas á milagrosa intervención do 'Pequeno Diaño', Hilario Marrero.

Hai uns meses acudín ao instituto Monte Carrasco, en Cangas. Falei dun músico da banda, José Nores, militaba nas Xuventudes Socialistas Unificadas. Asasinárono no Anguieiro. Tiña 16 anos.

A extrema dereita, tanto nos países do espazo comunitario como na propia Eurocámara, "defende posicións contrarias aos dereitos humanos e a dignidade das persoas", denuncia a parlamentaria do BNG.

Verea homenaxeará catro homes represaliados.

Manuel Lustres Rivas e Ricardo Vilas Quintáns protagonizaron os tributos en Ribeira e Boiro

Os nacionalistas instaron o PP a “posicionarse claramente en favor das vítimas” do franquismo

A localidade de Poio, lugar en que en 1936 foi asasinado o líder do Partido Galeguista, Alexandre Bóveda, lembrou o seu legado a tavés dun acto institucional conmemorativo neste Día da Galiza Mártir.

Mocidade Galega pola Memoria rescatou o papel das mulleres durante o golpe de estado de 1936 e a ditadura franquista

A Mocidade Galega pola Memoria organiza os actos.

O investigador Uxío-Breogán Diéguez Cequiel vén de coordinar A Transición en Galiza (Edicións Laiovento, 2023). O volume reúne catorce investigacións que dan conta do traballo levado a cabo desde a Cátedra de Memoria Histórica da Universidade da Coruña. Desta cuestión conversa con Nós Diario.